Ankara
AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan enerji uzmanları, soğuk hava koşullarının Avrupa'nın talebinde etkili olacağını ancak kıtanın doğal gaz stokları açısından geçen yıla göre daha avantajlı durumda olduğunu anlattı.
Columbia Üniversitesi Küresel Enerji Politikası Merkezinde araştırma uzmanı Anne-Sophie Corbeau, "Avrupa'daki soğuk havaya rağmen mevcut doğal gaz arzı iyi durumda. Gaz fiyatları da ocağın ikinci haftası itibarıyla megavatsaat başına 30 avro düzeyinde seyrediyor." dedi.
Corbeau, Avrupa'daki doğal gaz depolarının 9 Ocak itibarıyla yüzde 82,7 doluluk oranıyla son 10 yılda gözlemlenen maksimum seviyeye yakın olduğunun altını çizerek, "Bu arada, önümüzdeki birkaç hafta için planlı bir bakım olmadığından Norveç'ten gelen arz sağlıklı kalmaya devam ediyor ve aralık 2023'te Kuzeydoğu Asya LNG ithalatındaki artışa rağmen Avrupa'ya LNG teslimatları yüksek seviyelerde kaldı. Ayrıca Hollanda hükümeti soğuk hava dalgası nedeniyle Groningen üretimini yeniden başlatma kararı aldı." değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa'nın Rusya'dan boru hattıyla doğal gaz alımını azalttığını ancak Ukrayna ve Türkiye üzerinden gaz sevkiyatının devam ettiğini vurgulayan Corbeau, 2021'deki 140 milyar metreküplük ithalatın 2023 sonu tahminlerine göre 27 milyar metreküpe düştüğünü kaydetti.
Corbeau, soğuk hava nedeniyle konutlardan gelen ısınma talebinin arttığını ancak endüstriyel gaz talebinin 2023 boyunca düşük kaldığına değinerek, "2023'ün başlarından farklı olarak, Fransız nükleer üretimi ve Avrupa hidroelektrik seviyeleri açısından durum çok daha iyi ve bu da enerji sektöründe gaz talebinin önemli ölçüde artmasını önlüyor. Genel olarak, enerji sektöründeki gaz talebi, iletim seviyesindeki düşük güç talebinin yanı sıra daha yüksek hidro ve yenilenebilir seviyelerinin birleşimi nedeniyle 2023'te düştü." diye konuştu.
Sıcaklıkların Avrupa Birliğinin (AB) gaz talebi üzerinde önemli etkisi olduğuna dikkati çeken Corbeau, 2024'teki AB gaz talebinin büyük ölçüde havanın ne kadar soğuk gideceğine bağlı olduğunu belirtti.
Corbeau, AB'de yenilenebilir kaynakların ve Fransa'da nükleerin potansiyel olarak daha yüksek katkısı nedeniyle gaz talebinin düşmeye devam etmesinin muhtemel olduğunu vurgulayarak, "Bununla birlikte, özellikle yaz aylarında elektrik talebini artıran sıcak havalarla birleşmesi halinde, kuraklıkların 2024'te gaz talebi üzerinde yeniden yukarı yönlü bir etki yaratma olasılığı bulunuyor. AB endüstriyel gaz talebinin düşük gaz fiyatlarına paralel olarak toparlanıp toparlanmayacağı, Avrupalı endüstriyel kullanıcıların karşılaştığı makro ekonomik engeller ve diğer bölgelerden gelen rekabet nedeniyle halen belirsiz." ifadelerini kullandı.
Bu yıl küresel LNG arzında büyük artış beklenmediğine işaret eden Corbeau, şöyle konuştu:
"Rusya'nın ilk çeyrekte başlaması beklenen Arctic LNG 2 projesi ters rüzgarlarla karşı karşıya. Senegal ve Moritanya'daki Tortue FLNG (yüzer LNG tesisi) veya Kongo FLNG gibi 2024'ün başlarında başlayacak projelerin çoğu küçük. En büyük projeler (Plaquemines ve ABD'deki Corpus Christi) ise - eğer ertelenmezlerse - ancak 2024 sonunda başlayacak. Ancak transit geçişlerle ilgili bazı endişeler var. Panama Kanalı'ndaki düşük su seviyesi ve Husilerin gemilere yönelik saldırıları Panama ve Süveyş Kanallarını darboğaz haline getirdi ve gemi sahiplerini daha uzun rotalar izlemeye zorladı. Bu arada, transit sözleşmenin yıl sonunda sona ermesi nedeniyle 2024'te Rus gazının Ukrayna üzerinden transit geçişi sona erebilir."
Arz konusunda endişeye gerek yok
Columbia Üniversitesi Küresel Enerji Politikaları Merkezinin kıdemli araştırmacısı Jonathan Elkind da Avrupa'nın büyük kısmının şu anda çok soğuk hava koşullarını yaşadığını belirterek, "Bu kış AB'deki doğal gaz arzının yeterliliği konusunda endişelenmek için bir neden görmüyorum." dedi.
Depolama seviyelerinin halen on yıllık ortalamaların üzerinde olduğunun altını çizen Elkind, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlangıcından bu yana Avrupa'nın büyük bölümünde gaza bağlı sanayi talebinin önemli ölçüde düştüğünü ve ılıman hava koşullarının depoların doluluğunda etken olduğunu kaydetti.
Elkind, "Bu konularda hiçbir zaman tam bir kesinlikten söz edilemez ancak Avrupa'daki soğuk hava dalgası bir süre daha devam etse bile, doğal gaz arzının bu yıl büyük bir sorun olacağını sanmıyorum çünkü Avrupalı gaz tedarikçileri çok ciddi bir şekilde planlar yaptı ve hazırlandı." ifadesini kullandı.