Sofya
AP’ye yollanacak ve Bulgaristan’ın 17 kişilik kotasında yer alacak milletvekillerini belirlerken siyasi istikrarsızlık yüzünden son 3 yılda 6. kez erken seçime katılmak üzere sandık başına gitmek zorunda kalan vatandaşlar, bu seçimlere daha az ilgi gösterdi.
9 Haziran’da yapılan seçimlerde kayıtlı 6,5 milyon seçmenin sadece 2,1 milyonu sandık başına gitti. Bu kapsamda anayasaya göre, oy kullanımının zorunlu olmasına rağmen katılım oranı genel seçim için yüzde 33,4, AP seçimleri için yüzde 32,5 düzeyinde kaldı.
Siyasi liderler de genel değerlendirmeleri için 2 gün sonra açıklanacak kesin sonuçları bekleyeceklerini söyledi.
Parlamentoya hangi güçler girecek
Merkez Seçim Komisyonunun (MSK) seçim protokollerini yüzde 100'ün sayımına dayalı açıkladığı nihai olmayan resmi verilere göre 7 siyasi güç, 240 üyeli Bulgaristan Parlamentosuna girebilmek için yüzde 4 olan barajı aştı.
Eski başbakanlardan Boyko Borisov’un lideri olduğu Bulgaristan’ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) partisi oyların yüzde 24,70'ini alarak birinci oldu. Ancak GERB’in Parlamentodaki temsili, tek başına hükümet kurması için yeterli olmayacak.
Seçimde büyük yükseliş kaydeden ve Türk ve Müslümanların çoğunlukta olduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) partisi, oyların yüzde 17,07’si ile ikinci sırada yer aldı. Partiye bu seçimde toplam 366 bin 562 oy verildi.
HÖH, Bulgaristan’ın bir önceki parlamentosunda 36 milletvekili ile 3. sırada yer alırken Nisan 2023'te yurt dışından 66 bin 500 oy alan HÖH’e, bu seçimde 46 bin 495 oy verildi.
Parlamentoya giren diğer güçlerin durumu
Avrupa Birliği (AB) ve NATO yanlısı Değişime Devam-Demokratik Bulgaristan (PP-DB) ittifakı, yüzde 14,33’lük oy oranıyla Parlamentoda yer alacak.
AB ve NATO karşıtı, Rusya yanlısı Vızrajdane (Yeniden Doğuş) partisi, oyların yüzde 13,78’ini aldı.
Eski komünist partinin siyasi geleneğini sürdüren Rusya yanlısı Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP) oyların yüzde 7,06’sını topladı.
Yüzde 5,96’lık oy oranıyla şovmen Slavi Trifonov’un partisi Böyle Bir Halk Var (İTN) parlamentoda yer alacak.
Seçimin en büyük sürprizi, sadece sanal ortamda kampanya yapan ve adı pek duyulmamış Veliçiye (Yücelik) partisi oldu. Veliçiye, oyların yüzde 4,65’ini alarak Parlamentoya yüzde 4'lük giriş barajını aşabilen son parti oldu. Gözlemciler, Veliçiye’nin siyasi profilini, Parlamentoda grupları olan hem milliyetçi hem de Rusya yanlısı BSP ve Vızrajdane partilerine benzer olduğunu belirtiyor.
AP’ye gidecek 17 milletvekili
AP seçiminin ardından 6 siyasi güç de AP’ye milletvekili yollayacak. Sonuçlara göre, GERB partisi oyların yüzde 23,54’ü alarak birinci oldu. Yüzde 14,66 ile HÖH partisi ikinci, yüzde 14,44 ile PP-DP üçüncü parti oldu.
Tahminlere göre, GERB 5, PP-DB, Vızrajdane ve HÖH partileri 3’er, BSP 2, İNT ise 1 milletvekili Avrupa’ya gönderecek.
MSK, Bulgaristan Parlamentosunda yer alacak 240 milletvekilinin ve AP’ye yollanacak 17 milletvekilinin isimlerini 16 Haziran’a kadar açıklayacak.
Oy kaybedenler
Seçimde düşük katılım oranına paralel olarak tüm siyasi güçler, geçmiş seçim dönemlerine nazaran oy kaybına uğradı.
Bu seçimde yaklaşık 500 bin oy alan GERB partisi, Nisan 2023'te yapılan bir önceki erken genel seçime göre oyların 3’te 1'ini kaybetti.
PP-DB ittifakının oyları 261 binden 330’a indi. PP-DB ittifakındaki Demokratik Bulgaristan (DB) Partisi Genel Başkanı Hristo İvanov, görevinden istifa etti.