Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde evleri yıkılan, ağır hasar gören, kontrollü şekilde yıkılan vatandaşların ilk başvurduğu kurum Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) oldu. DASK Zorunlu Afet Sigortası, 25 Kasım 2022 tarihine kadar metrekare başına bin 508 lira, tavan teminat olarak da 320 bin lira ödüyordu. Söz konusu tarihten sonra DASK, ödemelerini 2 katına çıkararak metrekare başına 3 bin 16 lira, tavan teminat olarak da 640 bin lira ödeme yapma kadarı almıştı.
Ancak DASK bu değişimin ardından hukuken yapması gereken yazılı bildirimi yapmak yerine SMS ve e-mail üzerinden sigortalıları bilgilendirdi. Bunun üzerine depremin vurduğu 11 ilde toplam 1 milyon 150 bin DASK sigortalısının sadece yüzde 4’ü güncelleme yaparak yeni fiyat tarifelerinden faydalanmaya başladı. Söz konusu anlaşmazlığın tüm detaylarını İHA muhabirine değerlendiren Malatya Barosu avukatlarından Çağdaş Karaoğlan ise DASK’ın yaptığı bildirim yönteminin yanlış olduğunu, hukuk nezdinde SMS ya da e-mail yerine yazılı olarak yapması gerektiğini söyledi. Karaoğlan, depremzede vatandaşlara, eğer orta hasarlı yıkılma kararı alınmış, ağır, yıkılmış ve kontrollü patlatılmış binaları varsa ve DASK’a güncelleme (zeyilname) göndermeyi unutmuşlarsa dahi aldıkları kadar daha tazminat alabilecekleri önerisinde bulundu. Avukat Karaoğlan ayrıca deprem mağdurlarının ek tazminat alabilmesi konusunda alınmış davaların sonuçlanmaya başladığını, ilk davanın da kesinleşerek kazanıldığı bilgisini verdi.
“AĞIR HASARLI 100 METREKARELİK KONUT İÇİN 150 BİN LİRA TAZMİNAT ALAN DEPREM MAĞDURU, YENİ TARİFEYLE YAKLAŞIK 300 BİN LİRA TAZMİNAT ALABİLMEKTEDİR”
DASK’ın fiyat güncelleme sürecini anlatan Karaoğlan, “25 Kasım 2022 tarihinde DASK tarifesinde bir güncelleme oldu. Brüt metrekare başına bin 508 lira ödeme yapılırken bu miktar 3 bin 16 lira liraya, 320 bin lira olan tavan teminatlar da 640 bin liraya yükseltildi. Burada şöyle bir durum söz konusu oldu: DASK, sigortalılara yazılı bildirim yapmamış. Bu sebeple deprem mağdurları eksik tazminat aldı. Eksik tazminat da şudur: Ağır hasarlı 100 metrekarelik konut için 150 bin lira tazminat alan deprem mağduru, yeni tarifeyle yaklaşık 300 bin lira tazminat alabilmektedir” değerlendirmesini yaptı.
“Depremzedenin izlemesi gereken ilk adım DASK’a başvuru yapıp eksik tazminat aldığını belirtip ek tazminat talep etmeli”
Deprem mağdurlarının ek tazminat alması için yapması gerekenleri anlatan Karaoğlan, “Deprem mağdurunun alması için yapması izlemesi gereken ilk adım DASK’a başvuru yapıp eksik tazminat aldığını belirtip ek tazminat talep etmeli. 15 gün içinde de ya Genel Mahkemede ya da Sigorta Tahkim Komisyonuna dava açmalıdır. Sigorta tahkim komisyonunda açılan davalar duruşması olmadığı için çok daha kısa sürmektedir. Bu süreci de hukukçu bir profesyonel ile takip etmelerini tavsiye ederim” dedi.
“BU KONUDA KAZANILAN DAVALAR VAR”
Deprem mağdurlarının ek tazminat alabilmesi konusunda alınmış davaların sonuçlanmaya başladığı bilgisini veren Avukat Karaoğlan, “Bir tanesi de kesinleşti. Bu konuda kazanılan davalar var. Kanun hükümleri açık. DASK’ın genel şartlara göre yazılı bildirim ile sigortalıları bilgilendirmesi gerekiyordu” diye konuştu.
“SMS ATILMIŞ, E-MAİL ATILMIŞ AMA BU TARZ BİLDİRİMLER HUKUKEN UYGUN DEĞİLDİR”
Karaoğlan, DASK’ın SMS ve e-mail yoluyla bir kısım sigortalıyı bilgilendirdiğini dile getirerek, “Ama kanuna, hükümlere, Yargıtay kararlarına bakacak olursak, bu bildirimin yazılı yapılması gerekiyordu. Hiç kimseye yazılı bildirim yapılmamış. SMS atılmış, e-mail atılmış ama bu tarz bildirimler hukuken uygun değildir” ifadelerini kullandı.
“Almış olduğu tazminatın zararı karşılamadığını, belgelerle kanıtlamak koşuluyla az ve orta hasarlı konutlar da ek tazminat alabilirler”
Avukat Çağdaş Karaoğlan, az ve orta hasarlı konutların ek tazminat almalarının mümkün olduğunu kaydederek, “Almış olduğu tazminatın zararı karşılamadığını, belgelerle kanıtlamak koşuluyla az ve orta hasarlı konutlar da ek tazminat alabilirler. Orta hasarlı konutlar için şöyle bir durum daha söz konusu: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın orta hasarlı konutların da yıkılacağı şeklinde. Bu şekilde yıkılırsa aldığı tazminat kadar daha tazminat alması mümkün” dedi.
Depremin etki ettiği 11 ilde toplam 1 milyon 150 bin DASK poliçesi olan sigortalı olduğu bilgisini paylaşan Karaoğlan, bu sigortalılardan yalnızca yüzde 4’ünün zeyilname (güncelleme) yaptırabildiğini aktardı.
Kahramanmaraş depremlerinde Malatya’daki evi ağır hasar gören ve geçtiğimiz ay dinamitle patlatılan depremzede İmran Yavuz, söz konusu DASK mağdurlarından biri. İmran Yavuz yaşadığı mağduriyeti İHA muhabirine anlattı.
Yavuz, DASK’ın en kısa zamanda parasını ödediğini belirterek, “Ama şöyle bir mağduriyetim oldu: Normalde 25 Kasım 2022’den önce yaptırdığım için DASK’ı, poliçem normalde 180 bin liralıktı. Ama kasım ayından sonra bir güncelleme yapılmış. Bize herhangi bir tebligat yapılmadı. DASK da bana 177 bin lira ödedi. Eğer tebligat yapılmış olsaydı ben şu anda aldığım kadar daha ek para alacaktım. O yüzden mağduriyet yaşadım. Zeyilnamenin fiyatı 90 liraymış. Ben ve benim gibi mağdur olanların haberi olsaydı, tebligat edilseydi o 90 lirayı yatırıp 150 bin liraya yakın para alacaktım. Bu mağduriyetlerin bir an önce giderilmesini istiyoruz devletimizden” diye konuştu.