Kahramanmaraş depremleri tüm Dünya’yı yasa boğdu. Devlet-millet el ele yaraları sarmaya devam ederken, yardımların halka ulaştırılmasında en önemli aracılılardan biri de sivil toplum kuruluşları.
Söz konusu kuruluşlardan biri de Türkiye Gençlik Vakfı. Kahramanmaraş’taki Haber7 ekibinin sorularını yanıtlayan TÜGVA Başkan Yardımcısı Fatih Yüksel, deprem bölgesindeki çalışmaları anlattı.
Yabancı kurtarma ekibi duygulandırdı: O annenin sözlerini ömür boyu unutmayacağım
Yüksel’in dışında; ASKON Kahramanmaraş Şube Müdürü Eskalen, AFAD çadır kent koordinatörü Özkalender, Azerbaycan Gönüllüleri ekibin lideri Aliyev ve Kızılay Palandöken Şube Müdürü Tatar da Haber7’ye bölgedeki son durumu anlattı.
YÜKSEL: "TÜM VATANDAŞIMIZA HİZMET VERİYORUZ"
8 gündür deprem bölgesinde olduklarını belirten Yüksel; çay, çorba, öğle yemeği, akşam yemeği, gıda, giyecek ve ilaç yardımı yaptıklarını söyledi.
Şu günlerde iletişimin önemine de vurgu yapan Yüksel, vatandaşlara enerji desteği verdiklerini belirtti.
Haber7’nin sorularını cevaplandıran Yüksel, şunları söyledi:
“İlk günden itibaren çadırlarımızla beraber vatandaşlarımıza hizmet vermeye başladık. Çadırlarımızda şu an gıda yardımı öncelikli olarak; çay, çorba, öğle yemeği, akşam yemeği ve gece çayı da olmak üzere tüm vatandaşımıza hizmet veriyoruz. İcathane TIR’ımız var burada. Tamamen afet koordinasyon merkezine çevirdik. Arka tarafını da enerji noktasına çevirdik. İlk birkaç gün elektriklerin olmayışı, telefonlarda şarj aletlerinin bulunmayışı nedeniyle burada en az 200 kişiye hizmet etmek üzere şarj noktası oluşturduk. Onun dışında hijyen malzemesi dağıtımımız devam ediyor.
“EN ÜCRA KÖYLERE KADAR GİDİYORUZ”
"Çocuklarımızın ihtiyacı, ailelerin hijyenle ilgili her türlü ihtiyaçlarını karşılamaya devam ediyoruz.
Gıda yardımı konusunda AFAD ve Kızılay ile koordine haldeyiz. Köylerimize özellikle TÜGVA Destek olarak araç çıkartıyoruz. Vatandaşımızın isteklerini hazırlayıp en ücra köy de olsa kar kış demeden ulaştırıyoruz."
“AZERBAYCANLI EKİPLE BİRLİKTE SAHADAYIZ”
"Bu süreçte güzellikler de yaşadık. Azerbaycan’dan gardaşlarımız geldi. Azerbaycan Gençlik Fondu 100 kişilik yardım ekibiyle birlikte geldiler. Tüm çalışmalarımıza onlar da destek oluyor. Köylerimize de gidiyorlar.
Meydanda çay dağıtımı yapıyoruz. Çocuklarımıza ufak hediyeler dağıtıyoruz."
“BİR İLAÇTAN BAŞLAYAN SERÜVEN”
"Bir tane ilaçtan başlayan bir serüvenimiz oldu. İhtiyaç olur diye getirdiğimiz birkaç ilaç. Baktık; gelen kolilerin içinde tarihi geçmemiş ilaçlar çıkmaya başladı. Eczanelerimiz de yardım göndermeye başladı. Hemen bir tane eczacı bulduk. Doktorumuzu bulduk ve burada bir sağlık çadırı oluşturduk. Şu anda çok güzel hizmet veriyor. Doktorlarımız da dönüşümlü olarak geliyor. Vatandaşımızın ayakta tedavisini karşılamaya başladık."
ÇOCUKLARA ÖZEL İLGİ
"Süreç ilerleyince eksikleri de gördük. Burada çocuklarımız karton parçasıyla top oynuyordu. Bir tane çadır kurduk. Şu anda çocuklarımızın hepsi bir çadırın içinde bir tane psikolog gönüllümüz, kadın aile koordinatörlüğümüzden bir tane hanım kardeşimizle beraber oyunlar oynuyorlar, hikayeler okuyorlar. Çok güzel vakit geçirmeye başladılar. Bu şekilde tüm çalışmalarımız devam ediyor. Çocuklar burada etkilenmiş durumda. Bizim özellikle gönüllü kardeşlerimiz ortada bir çocuk gördüğü zaman kucaktan kucağa gidiyor. Hem kendi çocuklarının özlemi hem o çocukların masum yüzlerini gördüklerinde güzel bir hava oluyor. Çocukların da hengame ortamında desteğe ihtiyacı olduğunu görüyoruz."
“ÇOCUKLARIMIZ İÇİN AZERBAYCANLI KARDEŞLERİM DE İLGİLENİYOR”
"Gönüllülerimizin içinde psikolog kardeşlerimiz ve Azerbaycan ekibimizden de psikolog kardeşlerimiz var. Bir tane oyun alanımız kurduk. Psikologlarımız çocuklarımıza telkinlerde bulunuyor. Yanına bir tane daha çadır kurup etkilenen ailelerimize psikolojik destek sağlayacağız. Çalışmalar devam edecek.”
“EKİPLER TEK TEK GELİP GİDİYOR”
"TÜGVA’nın il ekiplerinin sırayla bölge hizmet verdiğini söyleyen Yüksel, “Kocaeli ekibi geldi yoruldu gitti. İstanbul ekibi geldi yoruldu gitti. Şu an burada Giresun, Gümüşhane, Bayburt ekibi var. Onları da gelir gelmez içtimaya alıyoruz. Üç gün boyunca oturmak yasak diyoruz. Fark ettiyseniz ortaya sandalye bile koymadık. Bu ekipler Perşembe gibi gidecek, yeni arkadaşlar gelecek. Şu anda gündüz dağıtım hizmet 100’ün altına inmiyor. Yatılı olarak da 70’e yakın gönüllümüz var. Kimisi ayakta kalıyor, arabasında kalıyor” dedi.
YÜKSEL, ISITICI VE AYAKKABI ANISINI ANLATTI
Yaşadıkları sorunların da olduğunu vurgulayan TÜGVA Genel Başkan Yardımcısı Fatih Yüksel, “Hiç normal şeyler yaşamıyoruz. Burada herkese sorun, kitap yazar. Azerbaycan grubunun çadırı kuruldu. Dün akşam elektrikle alakalı sıkıntıları olmuş. Kablo istediler bizden. Laf arasında da küçük ısıtıcımız var, temin edemedik dedi. Tam konuşurken İstanbul’dan bir tane hayırsever çıkmış geldi. Isıtıcı getirdim, lazım olur mu dağıtır mısınız dedi. Hem de büyüğünden. Bunu Rabbim gönderiyor. Başka açıklaması yok. Adam demez mi bir de ‘Jeneratörünüz varsa arıza yapan, biz jeneratör firmasıyız ekipmanımız var’ diye. Dedim abi gel. Bir tane jeneratör bozuktu. Bunun gibi defalarca oldu.
Bir tane amcaya ayakkabı bakıyoruz. Baktık baktık bulamadık. Poşetin birini açtım sıfır 25 numara çocuk ayakkabısı var. Onu aklıma yazdım. 30-40 saniye geçti. TIR’ın kapısı açıldı. 25 numara ayakkabı var mı dedi, çocuğuyla beraber gelmiş. Bu normal bir şey değil dedim. Al dedim, bu seninmiş zaten. Vatandaşımız da çok kıymetli. Fakiri, zengini.
Poşete abur cubur yazmış. 100 lira harcasa 2 poşet doldurur. İçine çubuk kraker koymuş, çikolatalı gofret koymuş. Bir de not yazıyorlar. Bunlar depremzede kardeşlerimize diye. Küçük çocukların yazıları. Kadın hazırlamış poşeti, üzerine bir tane çikolatalı gofret koymuş. Elinde o varmış demek ki. Tam o sırada onu çıkardım. Bir tane çocuk vardı ablamızla beraber. Ona verdim.
Biz burada aşçımızı getiremedik. Aşçımız olmadan yemek dağıtıyoruz. Aşçı ayarlamaya fırsat vermedi vatandaşımız bize. Telefon açıyorlar yemek dağıtmak istiyoruz diyorlar. Enteresan işler oluyor.
Vatandaş yapmış getirmiş yemek dağıtıyor. Nohut ve iki çeşit çorba. Ne yapıyorsunuz dedim? Pişirdik dağıtıyoruz, depremzedeyim ama hiç boş durmuyorum ne yapalım oturup ağlayacak mıyız dedi. Dedim gel, burası hijyenik değil aldık buraya hepsini dağıttık” ifadelerini kullandı.
ASKON MARAŞ ŞUBE BAŞKANI, İLK SAATLERDE NEDEN KOORDİNE OLUNAMADIĞINI ANLATTI
Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Kahramanmaraş Şube Başkanı Abdullah Eskalen, depremin ilk saatlerinde yaşananları anlattı.
“İl saatlerinde büyük bir şok vardı. Telefon hatları kesildi. İlk şoktan sonra hızlıca şehri dolaşmaya çalıştım ama nerdeyse imkansızdı. Çok sayıda yıkılan bina vardı, yollardı kapatmış insanlar sokaklardaydı. İlk saatlerde o şokla herkes ne yapacağız diye birbirinin gözüne bakıyordu. Herkes yardım bekliyordu çevre illerde de büyük bir yıkım olduğu için Türkiye’nin her yerinden yardım gelse de ilk anda koordinasyon sağlamak imkansızdı” diyen Eskalen, “AFAD, il emniyet, jandarma, iş dünyası ve STK’larla kriz masası kurmaya çalıştık. ASKON olarak ilimizdeki lojistik merkezilerin tespitini yapmaya çalıştık. Özellikle iş makinalarıyla ilgili olarak çalışma yürüttük çünkü insanlar çaresizce arama kurtarma ekibinden ziyade iş makinasıyla enkaz altındaki yakınlarının kurtulacağını zannediyordu. İlk arama kurtarma profesyonel ekiplerce yapılmalı. Türkiye’nin her yerinden iş makinası yağdı. Şubelerimizden gelen iş makinalarını hızlıca arama kurtarma ekibinin bulunduğu enkazlara yönlendirdik. Koordinasyonda sorun olmaması için de AFAD’ın koordinasyon merkezine bu bilgileri hızlıca ilettik. Sosyal medyadan yaptığımız çağrılarla da ihtiyaç noktalarını belirlemeye çalıştık. ASKON Genel Başkanımız Orhan Aydın depremden hemen sonra bizimle iletişime geçti ve yardımların organizasyonunu planladık. AFAD’a yardımcı olabilmek adına İş dünyası olarak gelen yardım tırları için merkezlerin kurulmasına yardımcı olduk. Bu merkezlerden muhtarlarla iletişime geçerek motokuriye ve off-road’cı arkadaşlarla yardımları köylere kadar ulaştırdık” ifadelerini kullandı.
İlk saatlerdeki koordinasyonsuzluğun sebebine de değinen Eskalen, “Örneğin afet planlamasında Kahramanmaraş’ta bir afet olduğunda buraya Malatya’dan gelecekler. Ancak diğer illerde de yıkım olduğu için bu zorlaştı” dedi.
Maraşlıların bir kısmının şehirden ayrıldığını geri kalanların ise arabada, çadırda yaşadığını anlatan ASKON Maraş Şube Müdürü, “Depremin şok etkisi yavaş yavaş geçiyor. Şimdi evini işini kaybeden insanlar bundan sonra ne olacak diye sormaya başladı. Köylerimizde yem sıkıntısı olduğu duyuyoruz. Tek katlı köy evlerinde kalan vatandaşlarımız bile korkudan botlarıyla kıyafetleriyle yatıyorlar. İlk zamanlarda ciddi anlamda TIR’lar dolusu yardım geldi ama şuan bu TIR’ların azaldığını görüyoruz. Şu an neye ihtiyacımız var bunun cevabını birkaç hafta sonra daha net göreceğiz. Çok uzun bir süreç olacağı çok açık. Depolarda ürünler var ama ilerleyen haftalarda bu yetersiz kalabilir. Yardımların planlı ve devamlı gelmesi çok ama çok önemli” diye konuştu.
Kentsel dönüşümün daha hızlı bir şekilde yapılabileceğini söyleyen Eskalen, “Kentsel dönüşüm konusunda devletimiz büyük caba gösteriyor ama daha hızlı olabilir miydik? –Evet. Buranın bir yerlisi olarak şunu biliyorum ki; herkes merkezdeki o binaların bir depremde yıkılacağını biliyordu, halk bunu kendi arasında konuşuyordu. Ben de inşaat sektöründeyim, şunu söyleyebilirim ki yeni binaların yıkılmasının sebebi çok yüksek ihtimalle kolonlarıyla ilgili yapılan işlemler. Bir kolonla ilgili ufak bir işlem yaptığınızda tüm binanın statik denge yapısı değişir” dedi.
AZEERBAYCANLI EKİP HALKIMIZ İÇİN CANINI DİŞİNE TAKARAK ÇALIŞIYOR
TÜGVA’yla birlikte Maraş’ta koordine olup halkımızın yardımına koşan Azerbaycan Gönüllü Teşkilatları Başkanı Vügar Aliyev, “Bugün dördüncü gün. Türk kardeşlerimizin her zaman yanındayız. Buraya Türk kardeşlerimiz için geldik. Bizim ölmeyen bir gardaşlığımız var. Her zaman yanınızdayız. TÜGVA’yla birlikte çalışıyoruz. Yemek, gıda yardımı yapıyoruz. Azerbaycan’dan getirdiğimiz kuru gıdaları da dağıtıyoruz” dedi.
Vügar Aliyev, “İki TIR yardım getirdik. Dört beş günde bir yardım getiriliyor. Buradan Türk halkına geçmiş olsun diliyorum. Bu gibi haller kardeşliğimizi daha da güçlendirir” şeklinde konuştu.
AFAD ÇADIR KENTİNDE ÇOCUKLARA ÖZEL DESTEKLER SAĞLANIYOR
Kahramanmaraş Stadına kurulan AFAD çadır kentinin koordinasyonunu sağlayan Ankara AFAD Gönüllüsü Soner Özkalender de “İlk dakikadan itibaren çadır kurulumlarımızı çok hızlı şekilde yaptık. Buradakiler acil durum için yapılan çadırlarımız. Şu anda arkadaşlarımız bazı çadırları yangın tehlikesinden dolayı mecburi olarak çıkarıyorlar. Şu an 337 çadırımız var, bunu 280’e düşüreceğiz. 3 bin vatandaşımızı barındırıyoruz. Yeme ve içme temininde hiçbir sorunumuz yok. Sağlık Bakanlığımızın çadırı, Diyanet İşleri Başkanlığımızın çadırı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığımızın kütüphanesi ve çocuklar için bir çadırı var. Isınma konusunu da çözdük. Çadırlarımız çok yakın olduğu için yangın tehlikesi var. Bütün çadırlarımıza katalitik koyduk. AFAD gönüllüsü olarak 50’ye yakın saha içinde, 50’ye yakın da enkaz başında arkadaşımız var” ifadelerini kullandı.
KIZILAY ŞUBELERİ MARKET GİBİ
Kızılay Şube Başkanı Muhammet Tatar, Kahramanmaraş’taki yardım çalışmaları ile ilgili Haber7’ye bilgi verdi. Kızılay’ın yardım noktalarında süpermarket gibi faaliyet yürütüldüğünü belirtti.
Muhammet Tatar, “Burada gerçekten afet yaşanıyor. Çok büyük bir yıkım var. Biz yardım noktalarımızı adeta süpermarkete çevirdik. İhtiyaç sahiplerine yiyecek, içecek ikram ediyoruz. Hastalara reçetesi bilinen ağrı kesici, soğuk algınlığı gibi ilaçlar sağlıyoruz. Sargı bezi, dezenfektan gibi hijyen ürünlerini isteyenlere ulaştırıyoruz. Arama kurtarma ekiplerine eldiven, bere, kask, maske gibi ekipmanları teslim ediyoruz. Isıtıcı olarak elektrik olan yerlere elektrikli ısıtıcı, olmayan yerlere odun sobası gönderiyoruz. Yakacak odunları da beraberinde kendilerine veriyoruz. Şu ana kadar 4,5 ton odun dağıttık.” dedi.
Tatar, “Bölgede Kızılay’ın 3 deposu var. İhtiyaçlar depolarımıza geliyor. Yardım noktalarımızın ihtiyaçlarına göre anında dağıtım yapılıyor. Gelen bütün taleplere göre hızlı bir koordine sağlayıp hemen o gün temin edip ihtiyacı olanlara sağlıyoruz. Kimin ne talebi olursa gelip bize söylüyor. Yiyecekse yiyecek, yakacaksa yakacak aklınıza ne gelirse… Anlık ihtiyaçlar yarım saatlik zaman diliminde buraya intikal eden 4-5 tırla anında gideriliyor.” diye konuştu.
3 SAATLİK UYKUYLA DEPREMZEDELERE KESİNTİSİZ HİZMET
Yalnızca 3 saatlik uykuyla vazife başında olduklarını ifade eden Tatar, her Kızılay noktasında günlük 10 bin bardak çay ikram edildiğini söyledi.
Başkan Muhammet Tatar, Haber7’ye beyanat verdiği esnada bir vatandaşın ilaç talebi olması üzerine konuyla ilgilenip ilaç sorununun giderilmesini sağladı.