Istanbul
ABD'de açıklanan imalat sanayisi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesi sonrasında dolara olan talebin artması, emtia piyasasını olumsuz etkileyen başlıca sebepler arasında yer aldı.
Analistler, güçlü gelen PMI verilerinin ABD ekonomisinin hala gücünü koruduğuna işaret ettiğini ve bunun da Fed'in faiz indirimlerine ne zaman başlayacağına dair belirsizlikleri artırabileceğini belirtti.
Ülkede, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) haziranda aylık 0,4 puan artarak 51,7 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Hizmet sektörü PMI da haziranda 0,3 puan artarak 55,1 ile 26 ayın en yüksek seviyesini kaydetti.
Geçen hafta ons bazında altın yüzde 0,5 değer kaybederken, platin yüzde 3,6, paladyum yüzde 6,1 değer kazandı. Gümüşte ise yatay bir seyir izlendi.
Analistler, gümüşün haftalık bazda iyi bir performans göstermemesine karşın altın/gümüş rasyosunun 80 seviyelerinin üzerinde tutunamadığını, faiz indirimlerinin başlayacağına dair beklentilerin artması durumunda bu seviyenin 75 hatta 70'e inebileceğini belirterek, faiz indirimleri yaklaştığında yatırımcıların altına göre gümüşe daha fazla talep gösterebileceğini vurguladı.
Baz metallerde Çin etkisi
Tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar, libre bazında bakırda yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 0,2, nikelde yüzde 2 azalırken, kurşun yüzde 2,4, çinko yüzde 2,8 arttı.
Çin'de açıklanan makroekonomik verilerin talep endişlelerini tetiklemesi bakır başta olmak üzere baz metal fiyatlarını etkiledi. Çin'in yanı sıra Avrupa'da açıklanan imalat sanayi PMI verilerinin 50 seviyesinin altında gelmesi de baz metallere talebin hala düşük olduğunu gösteriyor.
Analistler, Fed'in yıl sonuna kadar 1 faiz indirimine gideceğine yönelik öngörülerin baz metalleri hala aşağı yönlü etkilediğini söyledi.
Çin'de açıklanan makroekonomik verilere göre mayıs ayı sanayi üretimi yıllık yüzde 5,6 yükselerek beklentilerin altında gerçekleşti.
Analistler, gayrimenkul yatırımlarındaki düşüşün, sabit yatırımları olumsuz etkilediğini ifade etti.
Çin hükümetinin geçen ay gayrimenkul sektörünü canlandırmak için tamamlandığı halde satılamayan konut stokunu eritmek üzere 300 milyar yuan (yaklaşık 41,4 milyar dolar) kaynak ayıracağını duyurduğunu anımsatan analistler, bu teşviklerin henüz beklenen etkiyi yaratamadığını belirtti.
Bakıra talep azaldı, nikel fiyatları düştü
Bakırdaki yüksek fiyatlar, ABD'nin Çin'e bakır sevkiyatlarının durdurulabileceği endişerini öne çıkardı ve bu da bakırda talep endişelerine neden oldu.
Londra Metal Borsasında bakır stoklarının artması, talebin azaldığına işaret ediyor.
Nikelde arz fazlası oluşması nikel fiyatlarının düşmesine neden oldu. Uluslararası Nikel Çalışma Grubu nisan ayında küresel nikel piyasasında 1000 ton arz fazlası oluştuğunu bildirdi.
Enerji grubuna bakıldığında ise Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,5 yükselirken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz Termal Birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 5,6 azaldı.
ABD'de yaz döneminde seyahat hareketliliğinin artmasıyla Brent petrol fiyatları yükseldi.
Orta Doğu kaynaklı jeopolitik gelişmeler de fiyatlar üzerinde etkili oluyor. Küresel petrol rezervlerinin çoğunun yer aldığı bölgede süren çatışmaların arzı sekteye uğratabileceği endişesi fiyatları yukarı yönlü desteklemeye devam ediyor.
Öte yandan ABD'nin ticari ham petrol stoklarının bir önceki hafta yaklaşık 2,5 milyon varil azalması da Brent petrol fiyatlarına destek verdi. ABD'de, doğal gaz stoklarının artacağına yönelik öngörüler ise doğal gaz fiyatlarının düşmesine neden oldu.
Mevsimsel koşullardaki iyileşme tarım grubunu genel olarak aşağı yönlü etkiledi
Chicago Ticaret Borsasında geçen hafta kile başına fiyatlar, buğdayda yüzde 8,4, mısırda yüzde 3,6, soya fasulyesinde yüzde 2,6 azalırken, pirinçte yüzde 0,1 arttı. Soya fasulyesinin kile başına fiyatı, 11,1325 dolarla Kasım 2020'den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
ABD'de devam eden buğday hasadının üretime yönelik endişeleri azaltmasıyla buğday fiyatları sert düştü. Mısır ve soya fasulyesi fiyatları da ABD'de elverişli hava koşullarının etkisiyle geriledi.
Kuzey Amerika ve Avustralya'da mevsimsel koşullar iyileşmeye devam ediyor. Güçlü dolar da tarım grubu ürünlerini etkiliyor. Rusya ve Ukrayna'nın kurak bölgelerinde yağışların başlaması da buğday ve mısır fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi.
Intercontinental Exchange'de libre bazında fiyatlar, pamukta yüzde 0,7, kahvede yüzde 0,2 artış kaydederken, şekerde yüzde 2,4 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 11,6 düşüşle tamamladı.
Brezilya ve Vietnam'daki kurak hava koşulları kahve fiyatlarının yükselmesine neden olurken, Brezilya'da üretimin artmasıyla şeker fiyatları düştü.
Kakao fiyatları talep endişeleri nedeniyle keskin bir şekilde düştü. Analistler, fiyatlardaki son sert yükselişlerin yavaş yavaş çikolata üreticilerine de yansıyıp onları fiyatları artırmaya zorlaması nedeniyle tüketicilerin çikolata alımlarını azaltabileceğini bildirdi.