Martta emtia piyasasına jeopolitik risklerle ralliler hakim olsa da sonraki dönemde ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere dünyanın önde gelen merkez bankalarının faizleri artırmaya başlaması ve "şahin" para politikalarına geçilmesi, önce emtia piyasasında oynaklığı artırdı, sonra da emtia fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskıları belirgin hale getirdi.
Fiyatlamaların zorlaşması ekonomik aktiviteye ilişkin endişelere neden olurken, talebe yönelik olumsuz öngörüler daha baskın hale geldi.
Emtia piyasasına geçen hafta da yoğun satış baskısı hakim oldu.
ABD'de nisan ayı enflasyon rakamlarının beklentilerin üzerinde gelmesiyle dolara olan talep artarken, değerli metaller başta olmak üzere emtia fiyatlarında sert düşüşler kaydedildi. Çin'de devam eden yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını tedbirlerinin küresel ekonomide gerilemeye neden olabileceği endişeleri de giderek artıyor.
Geçen hafta 105 seviyesinin üzerini gören dolar endeksi, 20 yılın en yüksek seviyesinde kalmaya devam ediyor.
1.799,23 dolarla geçen hafta şubat ayından bu yana en düşük seviyeyi gören altının onsu, haftayı yüzde 3,8 düşüşle tamamladı. 20,46 dolarla Temmuz 2020'den bu yana en düşük seviyeyi gören gümüş de yüzde 5,6 değer kaybetti.
Geçen hafta paladyum yüzde 5,4 ve platin yüzde 2,1 azalış kaydetti.
Analistler, devam eden jeopolitik riskler ve Çin'deki Kovid-19 salgını tedbirlerinin enflasyonist baskılara ilişkin endişeleri artırmasının yanı sıra Fed'in enflasyonla mücadelede başarısız olabileceği ve daha "şahin" politikaların gerekebileceği beklentisi ile altının ons fiyatının gerilediğini belirtti.
ABD'de açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) nisanda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 8,3 ile beklentilerin üzerinde yükseldiğini anımsatan analistler, Fed'in daha agresif faiz artırımı yapmak zorunda kalabileceğine dair öngörülerin de ağırlık kazandığını söyledi.
Avrupa ekonomilerinde zayıf toparlanma ve artan enerji maliyetleri metallere olan talebi azalttı
Metallerde de geçen hafta sert satışlar oldu. Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 2,7, alüminyum yüzde 2,4, çinko yüzde 7,1 ve kurşun yüzde 7,8 değer kaybetti.
Analistler, Avrupa ekonomilerindeki zayıf toparlanma ve artan enerji maliyetlerinin metallere olan talebi azalttığını söyledi.
Enerji emtiaları düştü
Enerji emtialarında da kayda değer düşüşler görüldü.
Brent petrol yüzde 2,2 ve doğal gaz yüzde 5,2 değer kaybetti.
Brent petrol fiyatlarındaki düşüşte; faiz artırımı beklentileri, enflasyon endişeleri, ABD doları ve petrol stoklarındaki yükseliş etkili oldu.
"Rusya'nın Avrupa'daki ülkelere doğal gaz ödemelerini yaptırımları ihlal etmeden yapmaya devam edebileceklerine" dair haberler de doğal gaz fiyatlarındaki düşüşü destekledi.
Jeopolitik riskler, tarım emtialarını etkilemeye devam ediyor
Emtia piyasasındaki satış baskısına karşın tarım emtialarına yükseliş eğilimi hakim oldu.
Jeopolitik riskler, tarım emtialarını etkilemeye devam ediyor.
Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday yüzde 6,2, pirinç yüzde 2,2 ve soya fasulyesi yüzde 1,1 değer kazanırken, mısır yüzde 0,4 değer kaybetti.
Pamuk yüzde 1,3 ve kahve yüzde 1,6, artarken, şeker yüzde 2,7 ve kakao yüzde 0,9 düşüş kaydetti.
Savaştan hava koşullarına kadar çok sayıda gelişme dünya buğday üretimini olumsuz etkilerken, ABD'de açıklanan bir tahmin endişeleri daha da artırdı.
ABD Tarım Bakanlığı'nın tahminine göre, dünyanın en büyük buğday üreticilerinden biri olan Ukrayna'da üretim, geçen yıla göre üçte bir oranında düşecek.
Bu arada, kuraklık, sel ve sıcak hava dalgaları ABD'den Fransa ve Hindistan'a kadar buğday üretiminin olumsuz etkilenmesine neden oluyor.
Buğday yeni haftaya sert yükselişle başladı
Buğday, geçen haftaki sert yükselişini bu haftaya da taşıdı. Haftanın ilk işlem gününde yüzde 5,59 artış kaydeden buğday, 12,47 doları gördü. Buğday piyasasında Hindistan'ın ihracat yasağı kararı etkisini sürdürüyor. Hindistan, gıda güvenliğini riske atması nedeniyle buğday ihracatını yasaklamıştı.
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hindistan'da hükümetin, artan iç fiyatları kontrol etmek için buğday ihracatını kısmen yasakladığını hatırlatarak, buğday fiyatlarında Rusya-Ukrayna savaşına yönelik belirsizliklerin etkili olmaya devam ettiğini söyledi.
Mısır fiyatlarındaki düşüşe işaret eden Ergezen, "Rusya-Ukrayna savaşına rağmen üretim tahminlerinde de artış yaşanıyor. Geçtiğimiz hafta bunun etkisini net bir şekilde hissettik. Ekonomik büyümeye yönelik endişeler de fiyatlar üzerinde baskı oluşturuyor." dedi.
Ergezen, Uzak Doğu'daki kapanmaların pirince olan talebi artıracağı beklentisi bulunduğunu, bunun vadeli işlemlerde alımlara yol açtığını söyledi.
Pamuktaki yükselişe değinen Ergezen, "Küresel pamuk stoklarındaki düşüş beklentisi, fiyatlarda yükselişe yol açtı. Bununla beraber halen devam eden Çin kaynaklı alımlar da fiyatları destekliyor." dedi.
KAYNAK : AA