AB üyesi 27 ülkenin devlet veya hükümet başkanlarının katılımıyla Brüksel'de gerçekleştirilen ve 2 gün sürecek AB Liderler Zirvesi başladı.
Zirvede konuşan AB Konseyi Balkanı Charles Michel, "Enerji bugün önemli gündem maddesi olacak." dedi.
Michel, enerji krizine karşı ellerinde çeşitli araçları ve önlemleri olduğuna işaret ederek, fiyatları düşürmek, tüketimi azaltmak ve arz güvenliğini sağlamak için birlikte hareket etmelerinin mümkün olduğunu söyledi.
Masada farklı etkileri olacak çeşitli teklifler olduğunu belirten Michel, "Bugün anlaşmaya varmak için iyi bir denge olduğunu düşünüyorum." ifadesini kullandı. Michel, AB ülkelerinin enerji krizinde birlikte çalışmaya kararlı olduklarını göstermeleri gerektiğini sözlerine ekledi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, gaz fiyatlarını, özellikle gaz fiyatlardaki ani yükselişleri ve Rusya'nın manipülasyonunu nasıl kontrol altına alacaklarını değerlendireceklerini belirtti.
"Masada 2 model var. Birincisi TTF, yani gazın toptan satışı ile ilgili bir model. İkincisi de doğal gazı elektrik fiyatlarından kısmen ayrıştırmak konusunda." diyen von der Leyen, zirvede bu tedbirlerin ele alınacağını anlattı.
Von der Leyen, AB ülkelerinin doğal gazda yüzde 15 tasarruf yaptıklarını, doğal gaz depolarını kış dönemi öncesinde doldurduklarını ve yenilenebilir enerjiyi yaygınlaştırdıklarını hatırlattı.
Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana Rusya'nın AB'ye gaz arzını kasten 3'te 2 azalttığını anımsatan von der Leyen, Avrupa'nın son 8 ayda gaz eksikliğini güvenilir tedarikçilerle karşıladığını ifade etti.
Von der Leyen, şimdiye kadar aldıkları tedbirlerle sağlam bir temel kurduklarına işaret ederek, komisyonun bu hafta enerji krizine karşı yeni tedbirler içeren paketini paylaştığını ve liderlerin bu paketin içeriğini ele alacaklarını vurguladı.
Avrupa ekonomisini nasıl destekleneceğini de görüşeceklerini ifade eden von der Leyen, enerji krizinin ortaya çıkardığı dönüşümün Avrupa çapında bir yatırım planıyla gerçekleşmesinin önemine işaret etti.
Von der Leyen, gelecekte daha bağımsız bir ekonomiye kavuşmak için derhal ara bağlantılara ve yenilenebilir enerji altyapısına yatırım yapılması gerektiğine dikkati çekerek, "Bütün üye ülkelerin bu geçiş yatırımını yapabilecek mali alana sahip olması çok önemlidir." değerlendirmesinde bulundu.
Zirvenin ilk günündeki Ukrayna oturumuna, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de video konferansla bağlanacak. Rusya-Ukrayna savaşının ortaya çıkardığı güvenlik durumu, alınacak tedbirler ve son gelişmeler liderler tarafından değerlendirilecek. Liderler, Ukrayna'ya sağlanacak desteği de görüşecek.
ANA KONU ENERJİ KRİZİ
Zirvenin ana konusu ise Avrupa'daki enerji krizi olacak. Liderler, doğal gaz ve elektrik fiyatlarının durumunu ve enerji arz güvenliğini ele alacak.
Enerji krizine karşı alınacak yeni önlemler ve enerji talebinin azaltılması gibi konuların ele alınacağı zirvede, enerji krizinin ekonomiye olan etkileri de değerlendirilecek.
AB Komisyonu bu hafta Avrupa'daki enerji krizine yönelik yeni tedbirleri içeren bir paket hazırlamıştı. Paket, üye ülkelerin belirli bir miktarı zorunlu olacak biçimde ortak gaz alımı gerçekleştirmesine, enerjide zorunlu dayanışma gösterilmesine, likidite sıkıntısı yaşayan enerji firmalarına mali destek sağlanmasına ve yüksek gaz fiyatlarını düşürmek için Avrupa doğal gaz borsalarında acil durumlarda fiyatları sınırlandıracak bir mekanizma kurulmasına yönelik unsurlar içeriyordu.
Von der Leyen, İspanya ve Portekiz'de uygulanan "elektrik üretiminde kullanılan gaza tavan fiyat" uygulamasının AB genelinde değerlendirilebileceğini de açıklamış ancak bu konuda somut adım atmamıştı.
Öte yandan, AB Komisyonu'nun son enerji paketinde pek çok üye ülkenin talep ettiği ithal doğal gaza doğrudan tavan fiyat getirilmesi yer almamıştı.
Zirvede, AB Komisyonunun son paketindeki konular liderler seviyesinde ele alınacak.
- FRANSA, İTALYA, İSPANYA DAHİL 15 ÜLKE GAZA TAVAN FİYAT İSTİYOR
Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika'nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, ithal doğal gaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlanmasını istiyordu.
Almanya, Hollanda, Danimarka ve bazı ülkeler ise bu aşamada doğal gaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyor. Gaza tavan fiyat getirilmesinin enerji arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın özellikle kış aylarında doğal gaz tedarikine zarar verebileceğini değerlendiriyordu.