Mübarek Ramazan ayına sayılı günler kala 2022 fitne parası da Diyanet tarafından açıklandı. Her yıl bir kişinin günlük doyum miktarı olarak hesaplanan fitre miktarına 2022 yılında 12 liralık bir artış oldu ve 40 olarak belirlendi. Peki Sadaka-i fıtr ya da fıtır sadakası olarak da bilinen fitre parası nedir, kimlere fitre verilir ve fitre parası ne zaman verilir?
11 ayın sultanı mübarek Ramazan ayına doğru yaklaşırken oruç tutamayan müslümanlar 2022 fitre parası kaç para oldu araştırmasına başladı. Diyanet 2022 yılı günlük fitre miktarını belirledi. Peki belirli nedenlerden dolayı oruç tutamayan vatandaşlar günlük fitre ne kadar verecek? Bir kişinin günlük doyum miktarı olarak belirlenen fitre bu sene 12 liralık bir artışla 40 lira oldu. 2021 yılında fitre miktarı 28 liraydı. Peki kimler fitre verecek, kimlere fitre parası verilecek?
Fitre ne kadar oldu:
Din İşleri Yüksek Kurulu, Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı başkanlığında yaptığı toplantı sonrası 2022 yılı fitre miktarını açıkladı. Kuruldan yapılan yazılı açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Din İşleri Yüksek Kurulumuzca 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2023 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarı, İslam dininin temel kaynaklarında zikredilen deliller ve günümüz şartlarında bir kişinin günlük gıda ihtiyacının ortalaması esas alınarak 40 TL olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte her bir mükellef (fitre veren kişi) bir günlük kendi gıda harcamasına denk düşecek meblağı ya da daha fazlasını fitre/fidye olarak da verebilir. Bu miktar, nakdi olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden ayni olarak da verilebilir. Ayrıca belirlenen fitre miktarı fidye miktarıdır.”
Fitre miktarı geçtiğimiz yıl 28 TL olarak açıklanmıştı.
Geçen yıllarda fitre ne kadardı:
2012 yılında: 8,5 TL2013 yılında: 9.5 TL2014 yılında: 10 TL2015 yılında: 11.5 TL2016 yılında: 15 TL2017 yılında: 16 TL2018 yılında: 19 TL2019 yılında: 23 TL2020 yılında: 27 TL2021 yılında: 28 TL
Fitre ne zaman verilir: Halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası (sadaka-i fıtır); insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır (Nevevî, el-Mecmû’, VI, 103-105). Vacip oluşu, sünnetle sabittir (Buhârî, Zekât, 70-78; Müslim, Zekât, 12-16; Ebû Dâvûd, Zekât, 18; İbn Mâce, Zekât, 21).
Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her Müslümana fitrenin gerektiğini ifade etmiştir (Ebû Dâvûd, Zekât, 20).
Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir.Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan’ın ilk günlerinde vermek de caizdir (Nevevî, el-Mecmû’, VI, 128).
Fitre kimlere verilmez: Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez.
Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,c) Eşine,d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, II, 223-228).Şâfiîlere ve Ebu Yusuf’a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez (Mâverdî, el-Hâvî, III, 387; X, 519; Merğinânî, el-Hidâye, II, 223).
Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir (Zeylaî, Tebyîn, I, 301)
Yine yukarıda belirtilen istisnalar dışında kalan yardıma muhtaç kişilere fitre verilebilir.