Türkiye’nin Özgün Eğitim Modeli İmam Hatip Okulları 1913-2022 raporu, ÖNDER İmam Hatipliler Derneği Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Yapıcı tarafından açıklandı. Türkiye genelindeki imam hatip okullarına ilişkin sayısal verilerin aktarıldığı rapora göre, imam hatip okullarının tüm okullar içindeki oranı 13,49. Tüm ortaokul ve lise öğrencileri arasındaki imam hatip öğrencisi oranları da lisede 10,34; ortaokulda ise 13,87.
ÖNDER İmam Hatipliler Derneği tarafından imam hatip okullarına ilişkin veriler düzenlenen bir toplantı ile açıklandı. Medya kuruluşlarının yöneticileri ve köşe yazarlarının katıldığı toplantıda imam hatip okullarına ilişkin veriler sunulurken, doğru bilinen yanlışlar da düzeltildi.
ÜLKEYE DEĞER KATAN OKULLAR
Programın açılış konuşmasını yapan ÖNDER Genel Başkanı Abdullah Ceylan, imam hatip okullarının 100 yılı aşkın büyük bir müktesebata sahip köklü okullar olduğunu belirterek, “Burada, Milli Eğitim Bakanlığı bilgilerinden derlediğimiz, imam hatiplerin fotoğrafını çeken bir sunum yapacağız” dedi. Bugün tamamen algı üzerine dayalı cümlelerin kurulduğuna şahitlik ettiklerini belirten Ceylan, “İmam hatip okulları ülkemizde yer alan okul türlerinden biridir, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlıdır. Kitaplarını Milli Eğitim’in belirlediği, müfredatını onayladığı, öğretmenlerini belirlediği okullardır” ifadelerini kullandı. İmam hatip okullarını, ülkeye katma değer üreten gençlerin yetiştiği okullar olarak görmek gerektiğini kaydeden Ceylan, “Okullarımız hakkında gizli saklı bir bilginin olmadığını, her şeyin somut ve şeffaf olduğunu sayısal verilerle ortaya koyacağız. Algıyla olgu arasındaki açıklığın çok fazla olduğu bir noktadayız, sayısal veriler ve sahanın gerçeklerini paylaşmak istedik” diye konuştu.
İDDİALI BİR ÇÖZÜM MODELİ
Katılımcılara bir selamlama konuşması yapan İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Necmeddin Bilal Erdoğan da imam hatip okullarının Türkiye’nin din eğitimine ürettiği özgün bir model olduğunu söyledi. İmam hatip okullarının doğuyu, batıyı çok iyi bilen ama kendi ayağının bastığı toprakların değerlerinden, kimliğinden ödün vermeden gelişmeyi öngören bir vizyon çizdiğini aktaran Erdoğan, “İslam coğrafyasına da önerilecek en iyi modellerden biri imam hatip modelidir. Gençlerin lise yılarında din eğitimi ile birlikte tüm eğitimi alabileceği, din adamı olmadan herhangi bir meslek grubunda devam edebileceğini öngören çok iddialı bir çözüm modelidir. Türkiye bu modeli diğer bütün İslam ülkeleri için modern, gelecek vadeden bir model olarak anlatmak yerine kendi içinde mücadele veriyor. Bu da bizim talihsizliğimiz” diye konuştu.
TOPLUMUN TÜMÜ İÇİN BİR DEĞER
İmam hatip modelinin aydın Müslümanlar yetiştirmeyi amaçladığının da altını çizen Erdoğan sözlerini özetle şöyle sürdürdü:
"Bu toplumda, bu ülkede çocuklarının dinini öğrenerek yetişmesini isteyen aileler olduğu müddetçe bizim bu modeli yaşatmamız, korumamız, kollamamız gerekli. Yakın dönemde yaşadığımız bir FETÖ hadisesi var, aslında bu tür din istismarı üzerinden krizlerin çözümünün de imam hatiplerde olduğunu görüyoruz. Çünkü dinimizin doğru öğretilmesi, doğru uygulanması imam hatiplerle mümkün oluyor, din istismarına alan bırakmıyor. Biz bu modeli diğer İslam ülkelerine, dünyanın başka bölgelerine anlatmak yerine kendi içimizde haksızlık ediyoruz. İmam hatipler toplumun tümü için bir değerdir. Yanlış din anlayışına karşı, insanları teröre, şiddete iten anlayışları da bitirmek için bizim imam hatiplere ihtiyacımız var."
10 LİSELİDEN BİRİ İMAM HATİPTE
Açılış konuşmalarının ardından çalışmayı açıklayan ÖNDER Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Yapıcı, imam hatip okullarının tarihçesini anlattıktan sonra Verilerle İmam Hatip Okulları sunumunu yaptı. 2022 verilerine göre Türkiye’deki tüm okulların sayısı 32 bin 702 iken imam hatip okullarının sayısı bina olarak 4 bin 413. Bu rakamın genele oranı ise yüzde 13,49’a tekabül ediyor. Türkiye genelindeki liselerin öğrenci sayısı 4 milyon 977 bin 344. İmam hatip liselerinin öğrenci sayısı ise 514 bin 630. Bu rakamın genele oranı 10,34. İHL öğrencilerinin yıllara göre sayısına bakıldığında 1996 yılında 188 bin 896 öğrenci, 2004 yılında 84 bin 898 öğrenci, 2022 yılında da 514 bin 630 öğrenci bu okullarda eğitim alıyor.
28 ŞUBAT'TA ORAN YÜZDE 2,37'YE DÜŞTÜ
İmam hatip lisesi öğrencilerinin yıllara göre oranlarına bakıldığında da büyük bir artış yok, hatta 25 yıl önceki rakamların bile gerisinde. 1996 yılında imam hatip lisesi öğrencilerinin tüm lise öğrencilerine oranı 10,88. Bu oran 28 Şubat dönemi katsayı uygulaması ve imam hatip ortaokullarının kapatılmasından sonra her geçen yıl gerileyerek 2004 yılında 2,37’ye kadar düşüyor. Oran, katsayı adaletsizliği ortadan kalktıktan sonra 2012’de 7,02’ye ardından da imam hatip ortaokulların yeniden açılmasıyla birlikte 2013 yılında 9,52’ye çıkıyor. Son 8 yılda ise 0,8’lik bir hareketlilik mevcut. İmam hatip liselerinin yıllara göre sayıları da şöyle: 1996 yılında 434 okul, 2004 yılında 442 okul ve 2022 yılında 1.693 okul.
10 YILDA YENİDEN TOPARLANDI
İmam hatip ortaokullarında da rakamlar ve oranlar açısından imam hatip liselerine benzer bir durum yaşanıyor. Türkiye’deki tüm ortaokul öğrencilerinin sayısı 5 milyon 121 bin 124. İmam hatip ortaokulu öğrenci sayısı, 710 bin 264. İmam hatip ortaokulu öğrencilerinin tüm okullar içindeki oranı ise 13,87. Kesintisiz temel eğitimin 8 yıla çıkarılmasıyla birlikte tamamen kapatılan okulların 2012-2013 Eğitim Öğretim Yılında tekrar açılmasıyla birlikte öğrenci oranı ilk yıl 1,81 oldu. 2016 yılında 10,75’e çıktı, 2022 yılında ise 13,87 oldu. İmam hatip ortaokulu öğrencilerinin yıllara göre sayıları şöyle: 1997 yılında 318 bin 175, 2013 yılında 94 bin 467, 2022 yılında 710 bin 264. Okul sayıları da benzer bir yükselişle devam etti: 1997 yılı 594 okul, 2013 yılında 1.131 okul ve 2022 yılında 3 bin 451 okul.
10 DİL, 8 AYRI BÖLÜM
İmam hatip proje liselerinin 2014 yılında hayata geçirilmesiyle birlikte imam hatip liselerinde program çeşitliliğine gidildi. Bu çerçevede liselerde 8 ayrı program uygulanıyor, çeşitli alanlara ilgi ve yeteneği olan gençler bu bölümleri tercih edebiliyor. İmam hatiplerde Dil, Hafızlık, Sanat, Spor, Musiki, Uluslararası, Teknoloji, İlahiyat bölümleri yer alıyor. İngilizce, Arapça, Fransızca, Almanca, Farsça, İspanyolca, Rusça, Çince, Japonca, İtalyanca olmak üzere 10 ayrı dilde hazırlık sınıfının bulunduğu 48 okul mevcut. Proje imam hatip liseleri merkezi sınav ve özel yetenek sınavıyla öğrencilerini belirliyor.
105 ÜLKENİN GENCİ BU OKULLARDA
Hafızlık Pekiştirme Programı uygulayan Hafızlık Proje İmam Hatip Liselerinin sayısı 58. Bu okullara gençler, hafızlık eğitimini tamamladıktan sonra kayıt olabiliyor. Geleneksel ve Çağdaş Görsel Sanatlar Programı uygulayan sanat bölümlerinin yer aldığı 14 okula öğrenciler özel yetenek sınavıyla kabul ediliyor. Spor Programı uygulayan 8 okul, Musiki Programı uygulayan 12 okul mevcut. 17 uluslararası imam hatip lisesinde dünyanın 105 ülkesinden gençler Türkiye’den arkadaşlarıyla birlikte eğitim görüyor. Teknoloji ağırlıklı imam hatip liselerinin sayısı ve ilahiyat ağırlıklı eğitim veren imam hatip liselerinin sayısı 2.
FEN LİSELERİYLE EŞİT MÜFREDAT
İmam hatip liselerinin müfredatında İslami ilimler yüzde 30 oranında, fen ve sosyal bilimler ise yüzde 70 oranında yer alıyor. Yani, imam hatip lisesi öğrencileri Anadolu ve fen liseleriyle aynı dersleri, aynı saatlerde alırken üzerine İslami ilimler alanındaki dersleri görüyor. Bu çerçevede eğitim alan imam hatip lisesi öğrencileri YKS sınavlarında da önemli başarılara imza atıyor. 2020 YKS’de ilk 100’de 27, ilk 1.000’de 279 öğrenci yer alırken bu rakam 2021’de ilk 100’de 42, ilk 1.000’de 387 şeklinde gerçekleşti. 2022 YKS’de ise imam hatip lisesi öğrencileri ilk 100’de 57, ilk 1.000’de 436 dereceyle varlık gösterdi.