Ankara
Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan, AA muhabirine, bu yıl global ölçekte yaşanan mali krizler, iklim değişikliği, doğal afetler ve savaşlardan kaynaklı sıkıntıların gelecek yıl da sektör için risk oluşturduğunu söyledi.
Dünyada nüfusa paralel buğday üretiminin de arttığına işaret eden Tezcan, yıllık küresel tahıl üretiminin 2 milyar tonu aştığını bildirdi. Tezcan, 10'ar yıllık periyotlarda yaklaşık 100'er bin ton artış yaşandığı bilgisini vererek, nüfus arttıkça üretim ve tüketimin de artış göstereceğini dile getirdi.
Buna karşın, son 3 yıldır üretimin tüketimin gerisinde kalmasının endişe uyandırdığına dikkati çeken Tezcan, "Dünyadaki üretici ülkeler üretimlerini artırıyor. Bu sezon ülkemizde hububat üretimi arttı. 2024 sezonunda da artış eğiliminin devam edeceğini beklemekteyiz." dedi.
Türkiye'de un tüketiminin yıllık 13 milyon ton civarında devam ettiği bilgisini veren Tezcan, şöyle konuştu:
"Dünya un ihracatının yaklaşık yüzde 30'unu Türkiye gerçekleştiriyor. Sektör, ihracatı artırmakta zorlanıyor. Son 5 yıldır aşağı eğilimde devam eden ihracat, bu sezon tekrar 3 milyon tonun üzerine çıktı ve gelecek sezon için 4 milyon bandının zorlanmasını bekliyoruz."
Un ihracatında yeni pazarlar oluşuyor
Türkiye'nin unda en büyük ihracat pazarının uzun yıllardır açık ara farkla Irak olduğunu belirten Tezcan, şunları kaydetti:
"Bu sezon Sudan ve Sri Lanka'nın pazarlara dahil edildiği gözlemleniyor. 2024'te sektör olarak un ihracatında yeni pazarların oluşacağını gözlemliyoruz. 2024'te de ana hedeflerimiz, tüketiciyi korumak, sıkı denetlenen bir sektörde adil rekabetin sağlanması, ham maddenin kalite ve güvenliği, üretim süreçlerinin standartlara uygunluğu, güvenli ve güvenilir gıda tedariki olacak. Yeni sözleşmeli üretim modelimizle küçük üreticilerin cesaretlendirilip ekonomik olarak teşvik edilmesi, hem üreticileri hem toplumu gözeten sürdürülebilir bir tarım modeli oluşturulmasında yolumuzu aydınlatacak. Bizler de Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı kapsamında, önümüzdeki sezonlarda, kaliteyi koruyup verimi yükseltmek ve karbon ayak izini sıfırlamak için çalışmalarımıza hız kazandıracağız."
"Hububat rekoltemiz bu yıl rekor kıracak"
Ulusal Hububat Konseyi (UHK) Yönetim Kurulu Başkanı Özkan Taşpınar da geçen üretim sezonunda yağışların rekolteye olumlu etkilerinin olduğunu söyledi. Taşpınar, "Rekoltenin buğdayda 21,8 milyon ton, arpada 9 milyon ton, mısırda 9 milyon ton, çeltikte 900 bin ton, yulafta 410 bin ton, çavdarda 300 bin ton ve tritikalede 335 bin ton civarında gerçekleşeceği, böylece toplam hububat rekoltemizin 41,7 milyon tonla bu yıl tarihi bir rekor kıracağı görülüyor. Yapılan düzenlemeler ve üreticilerin yönlendirilmesiyle gelecek yıl da üretimimizin artacağını düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Bu sezon Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından alımı yapılan hububatta fiyatların üreticiyi memnun ettiğini dile getiren Taşpınar, TMO'nun sezonu iyi değerlendirdiğini, piyasaları düzenleme, stok ve dış ticaret dengesini başarılı yönettiğini anlattı.
Taşpınar, hububat başta olmak üzere birçok üründeki rekolte artışının, nitelikli depolamanın önemini bir kez daha ortaya çıkardığına işaret ederek, lisanslı depoculukta yatırım kapasitesinin 22 milyon tona, fiili kapasitenin 10 milyon tonun üzerine çıkmasının önemli bir gelişme olduğunu vurguladı.
Son dönemde savaşların tarım sektörünün önemini daha da artırdığına dikkati çeken Taşpınar, "Savaştan beslenen ülke ve lobilerin, dünyanın hangi köşesinde savaşlar ve krizler çıkaracağının belli olmadığı bir dönemde, gıda krizlerinin tetiklenmesi riski nedeniyle tarım sektörü öncelenmeli, sürdürülebilirlik gözetilerek stratejik ürünlerde kendine yeterlilik konusu üzerinde durulmalıdır." dedi.
Taşpınar, atıl tarım arazilerinin üretime kazandırılması için yapılan çalışmaların ülke tarımına olumlu etkilerinin olacağını da sözlerine ekledi.