Dünya Kupası’yla gündemde olan Katar, sektörel iş ve yatırım fırsatları barındırıyor. Ülkenin son dönemdeki turizm odaklı stratejiyle Türk yatırımcılarının rotasına girebileceği konuşuluyor.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Katar İş Konseyi Başkanı Başar Arıoğlu, ekonomi dergisi Ekovitrin’in Kasım sayısına özel açıklamalarda bulundu. Katar’ın Türk yatırımcıların gözdesi haline geldiğini belirten Arıoğlu, “Katar’da Dünya Kupası’nın tamamlanmasının ardından inşaat yatırımlarının hız kazanması bekleniyor. Bu yeni yatırım döneminde Türk müteahhitlere de daha çok görev verilmesi tahmin ediliyor” dedi.
Katar Özel Dosyasında ayrıca, Katar Ankara Büyükelçisi Şeyh Muhammed Bin Nasır Bin Jassim Al Sani, DEİK Türkiye-Katar İş Konseyi Başkan Yardımcıları Ömer Seyfi Aktülün ve Hüseyin Bozdağ’ın açıklamaları yer alıyor.
Dergiye konuşan Başar Arıoğlu, “İki ülke arasındaki ticari ilişkileri incelediğimizde, Türkiye Katar ile olan ticaretinde 2015 yılından itibaren net ihracatçı konumuna ulaştı. 2016 yılına kadar 750 milyon dolar seviyesinde olan dış ticaret hacmi 2017 yılı itibarı ile 1 milyar dolar seviyesine yükseldi. 2018 yılından sonra ise, Katar’a olan ihracatımız 1 milyar dolar seviyesinin üzerine çıkmasıyla dış ticaret hacmimiz 1,6 milyar dolar seviyelerini gördü. Covid-19 salgını ile birlikte ticaret hacmi 1,3 milyar dolara geriledi. Ancak Katar’a olan ihracatımız yine 1 milyar dolar üzerinde gerçekleşti ve aynı yılda ithalatımız ise 301 milyon dolar oldu. 2021 yılı itibarı ile güçlenen ilişkiler ticarete de yansımış ve ihracatımız 1,1 milyar dolar, ithalatımız ise 568 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece 1,7 milyar dolar dış ticaret hacmi ile son zamanların en yüksek seviyesi yakaladı. 2022 yılının ilk 9 ayı verilerine bakıldığında ise, ihracatın 1,1 milyar dolar ve ithalatın ise 544 milyon dolar ile geçen yıl geneli seviyesini yakaladığı görülüyor” dedi.
İHRACATTA MOBİLYA SEKTÖRÜ ÖNE ÇIKIYOR
Türkiye ve Katar arasında ticarete konu olan sektörlere bakıldığında Katar’a olan ihracatta öncelikle mobilya sektörünün öne çıktığını vurgulayan Başar Arıoğlu, “Mobilya sektörü ülkeye olan ihracatın yüzde 11’ine yakınını oluşturuyor. 2021 verilerine göre 118 milyon dolar ihracat gerçekleşti. Mobilyayı, gemi, elektrikli cihazlar ve makinalar takip ediyor ve bu sektörler de ihracatın sırasıyla yüzde 10, yüzde 9,5 ve yüzde 7’sini oluşturuyor. Yüzde 50’yi oluşturan sektörleri ise, mobilya, gemi, elektrikli cihazlar, makinalar, plastikler ve demir-çelik eşyalar oluşturuyor. Katar’dan olan ithalatta ise, alüminyumdan eşya tek başına yüzde 58’e yakını oluşturuyor. Bu sektörü ise yüzde 18 ile plastikler, yüzde 10 ile demir ve çelik takip ediyor” diye konuştu.
KATAR’A YATIRIMLAR 2018’DE ARTTI
Başar Arıoğlu, şöyle devam etti: “Katar’daki Türk yatırımları şu ana kadar üç sektörde yoğunlaşmış durumda. Birincisi otel-restoran, ikincisi savunma sanayii, üçüncüsü ise sağlık. Uluslararası yatırım pozisyonunda Türkiye’nin Katar’daki yatırımlarının 2014 yılına kadar sınırlı miktarda olduğunu söylemek mümkün. Ancak 2018 ile birlikte yatırımlarda bir artış söz konusu. 2018 yılında 118 milyon dolar olarak gerçekleşen yatırımlar takip eden yıllarda benzer seviyelerde gerçekleşmiş 2021 yılında ise 12 Türk yatırımı ile 205 milyon dolara yükseldi.”
“KATAR, TÜRKİYE İÇİN ÖNEMLİ BİR YATIRIMCI”
Katar’ın Türkiye’deki yatırımlarının 1990’lı yıllara kadar dayandığı bilgisini veren Başar Arıoğlu, “Katar, Türkiye için önemli bir yatırımcı ve bugüne kadar bankacılıktan otomotive, inşaattan gıda ve finansa kadar bir çok yatırımı bulunuyor. 2015 yılına kadar 1 milyar dolar altında seyreden yatırımlar 2016 yılında 4,9 milyar dolara yükseldi. 2018 yılında 6,2 milyar dolara yükselen yatırımlar, 2019 yılında yaklaşık 3,5 katına çıkarak 22 milyar dolara yükseldi ve Hollanda’dan sonra Türkiye’de en fazla yatırım yapan ikinci ülke oldu. Artış 2020 yılında da devam etti; ancak 2021 yılında 10,4 milyar dolara geriledi. Bu düşüşte sistemsel bir problemden ziyade mevcut yatırımların tamamlanması söz konusu olabilir. Bu sene henüz tam açıklanmamış olsa da Qatar Investment Authority (Katar Devleti Varlık Fonu) Avrasya Tünelinde yaklaşık yüzde 25 oranında dolaylı hisse sahibi konumuna gelerek, Türkiye’de altyapı sektörü için önemli bir yatırımı gerçekleştirmiş olacak” diye konuştu.
“DÜNYA KUPASI’NIN ARDINDAN İNŞAAT YATIRIMLARI HIZLANACAK”
Başar Arıoğlu, “Türkiye Müteahhitler Birliği’nin İnşaat Analizi raporuna göre, 2020 yılında Türk müteahhitler tarafında Katar’da 566 milyon dolarlık iş üstlenildi ve Katar, en fazla iş üstlenilen 3. ülke oldu. 2021 yılında ilk 10 içerisinde yer almayan Katar’da 2022 yılının Ocak-Eylül döneminde 510 milyon dolarlık proje üstlenildi ve Katar, bu dönemde en çok iş üstlenilen 6. ülke oldu. Katar’da Dünya Kupası’nın tamamlanmasının ardından inşaat yatırımlarının hız kazanması bekleniyor, bu yeni yatırım döneminde Türk müteahhitlere de daha çok görev verilmesi tahmin ediliyor” açıklamasını yaptı.
“TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİMİZ KARDEŞLİK TEMELLERİ ÜZERİNE İNŞA EDİLDİ”
Katar Ankara Büyükelçisi Şeyh Muhammed Bin Nasır Bin Jassim Al Sani, dergiye yaptığı açıklamada, “Türkiye ile Katar arasındaki ikili ilişkileri karakterize eden en önemli unsurun sürdürülebilirlik olduğunu düşünüyorum, çünkü bu ilişkiler, bölgesel ve uluslararası değişikliklerden veya siyasi ve ekonomik olaylardan etkilenmedi, aksine gelişmeye ve ilerlemeye devam etti. Bölgesel ve uluslar arası birçok olayda hem fikir olmanın yanı sıra, iki ülke arasındaki bu ilişkileri geliştiren bir diğer özellik de kardeşlik” dedi.