Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılışı gerçekleştirilen ve Türkiye'nin mega projeleri arasında yer alan 1915 Çanakkale Köprüsü, Asya ve Avrupa kıtlarını Çanakkale Boğazı'nda ilk kez birbirine bağlamasıyla büyük önem taşıyor. Dev projenin açılışı dünya basınında da yer aldı. Birçok yayın organı dünyanın en uzun orta açıklıklı köprüsü olan 1915 Çanakkale Köprüsü için rekor köprü vurgusu yaparken, konumu nedeniyle önemine de değindi.
MALİYET VE GİDERLER ÜZERİNE TARTIŞMALAR
Köprünün açılışından sonra muhalefetin yanı sıra bazı kesimlerin yandaş müteahhitlerin zengin edildiği yönündeki söylemleri yine basına yansımaya başladı. Ancak 2000 yılının Ekim ayında basında yer alan habere göre ise gerçek hiç de böyle değil.
ZENGİN OLMAK İSTEMEMİŞLER
Karayoları Genel Müdürlüğü tarafından 2000 yılı yatırım programına alınan Çanakkale boğaz köprüsü projesinde, köprünün yapımına talip İspanya ve Türk inşaat konsorisyumunun (Dragados-Garanti İnşaat), yap-işlet-devret modelini kabul etmemesi üzerine görüşmeler dondurulmuştu.
HAZİNE GARANTİLİ ÖNERİYİ KARAYOLLARI KABUL ETMEDİ
Bunun üzerine finansman tutarı yüksek olan yatırım projelerinin bütçe dışı kaynaklardan karşılanması görüşü doğrultusunda, Karayolları Genel Müdürlüğünce “Yap-İşlet-devret” modeli çerçevesinde yapımı planlanan köprü için, ilgili firma grubu, yap-işlet-devret yerine “Hazine garantili yüzde 100 dış kredi” ile projeyi gerçekleştirmeyi önerdi. Karayolları ise bu öneriyi kabul etmedi. Yani muhalefetin iddia ettiği gibi birileri Yap-İşlet-Devret modeliyle birilerinin zengin edildiği iddiası boşa çıkmış oldu.
Karayolları Genel Müdürlüğü yetkilileri, bu gelişme üzerine, yatırım programına alınan köprü ile bağlantı ve çevre yolu projesinin yapımı için, “yap-işlet-devret” sistemine sıcak bakan tüm firmalarla görüşmelere açık olduklarını bildirmişti. Yaklaşık 600 milyon dolara mal olması planlanan köprü yapımı ile İspanya firması dışında İngiltere, Fransa, Almanya ve Japon firmalarının da ilgilendiği, ancak yapım yöntemi konusundaki görüşmelerin sürdürüldüğü açıklanmıştı.
2034 YILINDA DEVLETE DEVREDİLECEK
Daha sonra toplam maliyeti 2 milyar 545 milyon Euro olan Köprü, yap-işlet-devret modeliyle "Daelim-Limak-SK E&C-Yapı Merkezi Türk-Kore Ortak Girişimi" tarafından inşa edildi. 1915 Çanakkale Köprüsü 2034 yılından itibaren köprü, devlete tamamıyla devredilecek.
PROJELERİN YÜZDE 20’Sİ YAP/İŞLET/DEVRET İLE YAPILDI
Muhalefetin yandaş müteahhitleri zengin etmek için yapmakla suçladığı Yap/İşlet/Devret projeleri AK Parti döneminde yapılan toplam yatırımların yüzde 20’sine tekabül ediyor.
1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ'NÜN GEÇİŞ ÜCRETLERİ
Türkiye ekonomisine 5,3 milyar Euro, istihdama 118 bin kişi ve milli gelire 2,4 milyar Euro ilave katkı sağlayacak 1915 Çanakkale Köprüsü'nde otomobiller için geçiş ücreti 200 TL olarak belirlendi.
DÜNYANIN EN UZUN ASMA KÖPRÜSÜ DEĞİŞTİ VURGUSU
New Civil Engineer ise 1915 Çanakkale Köprüsü'nden bahsederken dünyanın en uzun asma köprüsü olduğuna dikkat çekti. Yer alan haberde dünyanın en uzun asma köprüsü unvanının değiştiğine vurgu yapıldı ve daha önceden bunun sahibinin Japonya'da, Kobe şehri ile Awaji adasını birbirine bağlayan Akashi Kaikyō Köprüsü olduğu belirtildi. Akashi Kaikyō Köprüsü toplam 1991 metre uzunluğunda, 1915 Çanakkale Köprüsü ise 2023 metrelik orta açıklığına sahip.
İnşaatı 5 yıl süren 1915 Çanakkale Köprüsü bugün açıldı. Köprünün 2 bin 23 metre uzunluğundaki orta açıklığı bu alanda bir dünya rekoru. Üçer şeritli köprünün toplam uzunluğu ise 4 bin 608 metre. Köprünün kuleleri de 318 metre yüksekliğinde.
ABD'Lİ DERGİ 10 SAYFA AYIRMIŞTI
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) tarafından yap-işlet-devret (YİD) modeliyle ihale edilen, inşaat çalışmaları DL E&C, Limak, SK ecoplant ve Yapı Merkezi ortaklığı tarafından yürütülen 1915 Çanakkale Köprüsü ve Otoyolu Projesi, uluslararası alanda daha önceden de gündem olmuştu.
1915 Çanakkale Köprüsü, kullanılan ileri teknolojiler ve üstün teknik özellikleriyle, uluslararası inşaat sektörünün referans yayınlarından Engineering News-Record’da özel bir bölüm ile yer almıştı. Türk şirketlerinin de ön sıralarda yer aldığı ve her sene yayınlanan "Dünyanın En Büyük Uluslararası Müteahhitleri" listesi ile tanınan Engineering News-Record’un (ENR) son sayısına damga vuran 1915 Çanakkale Köprüsü için 10 sayfalık özel bir bölüm hazırlanmıştı.
Dergide Çanakkale Köprüsü için "Yükselen Başarı" başlığı atılmış, Çanakkale Köprüsü'nün Türkiye'nin zengin geçmişinin ve umutlu geleceğinin sembolü olduğu yazılmıştı.
#haber7