Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye ekonomisine etkilerini değerlendiren Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı, kuzeyimizdeki sıcak çatışma bölgesinde baş gösteren sıkıntıya karşı alternatif pazar uyarısında bulundu. Yeni Şafak'ın sorularını Asmalı, gıdada yapılan KDV indirimi, MÜSİAD’ın bu yılki yatırım ve istihdam hedefleri ile bankaların indirmemekte direndiği yüksek kredi faizleri konularında önemli değerlendirmelerde bulundu.
40 MİLYAR DOLARLIK TİCARET TEHLİKEDE
Rusya’nın Ukrayna işgal harekatı, Türkiye’nin iki ülkeyle olan ticaretine etkisi ne olur?
Ülkemiz 2021 yılında Rusya’ya 5,8 milyar dolar, Ukrayna’ya ise 2,9 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. Bununla birlikte iki ülkeyle yıllık toplam 40 milyar doların üzerinde dış ticaret hacmimiz var. Savaş şartlarının sosyal ve ekonomik açıdan olumsuz etkileri olacaktır. Bu olağan bir sonuçtur. Hazine ve Maliye Bakanlığı’mızın bir açıklaması oldu. Devletimiz gerekli tedbirleri süratle almaktadır. Dolayısıyla sağlam temeller üzerinde yükselen Türk ekonomisinin bu süreçten en az hasarla çıkması için bizler de üzerimize düşeni yapacağız. Krizin kısa sürede çözülmesi en büyük temennimiz.
ASGARİ DÜZEYDE ZARAR BEKLİYORUZ
Müteahhitlik firmalarının Ukrayna işlerinin akıbeti ne olur?
Ülkemiz dünya müteahhitlik pazarından yaklaşık yüzde 4,4 pay alırken, 40 firma ile üst sıralarda yer alıyor. Ukrayna bağlamında 2021’de 30’dan fazla anlaşma mevcut. 3 milyar dolar değerinde çeşitli düzeylerde projelerimiz devam ediyor. Bu krizin firmalarımıza olan ekonomik maliyetinin mümkün olduğunca asgari düzeyde kalacağını temenni ediyoruz.
‘RİSKLERİ AZALTIN’ ÇAĞRISI
Savaşın ticari etkilerini azaltmak için ne tür tedbirler öneriyorsunuz?
Savaş şartlarının uzun sürmesi ve ticareti aksatması durumunda, bu ülkelere mal ve hizmet ihracatı ya da bu ülkelerden mal ve hizmet ithalatı yapan firmalarımızın alternatif pazarlar bulma noktasında farklı girişimlere yönelmesi gerekebilir. Söz konusu firmalar tedarik zincirlerini çeşitlendirmelidir. Yalnızca bu ülkelerle ticaret yapan firmalarımız değil bütün ihracatçı ve ithalatçı firmalarımız pazar ve ürün çeşitliliği ile risklerini azaltmalıdır. Bu sayede Türkiye ayrıcalıklı pozisyonunu sürdürecektir.
KDV İNDİRİMİ ENFLASYONU DÜŞÜRECEK
Özellikle gıda ve enerjide baş gösteren maliyet artışlarının önüne Türkiye nasıl geçebilir?
Mevcut yüksek enflasyon seviyesinde gıda ve enerjinin payının çok yüksek olduğunu, bunun bir ayağının da 20 Aralık öncesi son 1 aylık dönemde döviz kurunda gözlenen hareketlilik olduğunu söylemek lazım. 20 Aralık sonrası kurda sağlanan istikrarlı görünümle birlikte enflasyonun çok daha kötü noktalara çıkması engellenmiştir. Fakat özellikle taşıma/ulaştırma maliyeti üzerinden fiyatlara etki etmeye devam ediyor. Temel gıda ürünlerinde KDV oranının yüzde 1’e indirilmesi önümüzdeki dönemde enflasyondaki artışın ivme kaybetmesinde etkili olacaktır. Mevsimsel etkilerin ortadan kalması ve enerji ithalatının da azalmasıyla, yılın ikinci yarısından itibaren enerjinin de enflasyon üzerindeki baskısının azalacağını düşünüyoruz.
TÜRK İŞ İNSANLARINDAN DÖNME TALEBİ GELMEDİ
Ukrayna’daki Türk iş dünyasından savaştan dolayı Türkiye’ye dönme talebi oldu mu?
MÜSİAD Genel Başkan Yardımcısı Davut Altunbaş ise Ukrayna’daki durumu aktararak Türk iş insanlarının ülkeden çıkmaya yönelik bir talebi olmadığını belirtti. Altunbaş, “Ukrayna Büyükelçisi ile konuştuğumda orada Kiev’de yaşayan Türk sayısını 2 bin 100 demişti. Bin 100 firmamız var, 25 bin civarında komple Ukrayna genelinde Türk yaşıyor. Bir talep yok şu anda. Tahliye noktasında herhangi bir şey yok” dedi.
25 MİLYARLIK YATIRIMLA 25 BİN İSTİHDAM HEDEFİ
MÜSİAD üyelerinin bu yılki üretim, yatırım ve istihdam beklentileri nelerdir?
Anadolu Üretim ve Yatırım Hareketi ile başlattığımız üretim seferberliğini 2022’yi Yatırım Yılı ilan ederek genişlettik. Anadolu Üretim ve Yatırım Hareketi ile 2022 yılında üyelerimiz toplam yatırım bedeli 25 milyar lira olan yatırıma başladılar ve devam ediyorlar. Dolaylı olarak işgücüne de katkı sağlayacak bu adımlar ile toplamda 25 bine varan ilave istihdam oluşacak. Daha çok yatırım yapacağız, üreteceğiz ve istihdamı ülke geneline yayacağız. Belirli bir bölge veya alana sıkışmadan inşa ettiğimiz bu yeni ticaret anlayışında Anadolu’nun kapılarını yatırıma sonuna kadar açıyoruz.
FAİZLER KABUL EDİLEMEZ SEVİYEDE
Özel bankaların yüksek faizle kredi verme politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Politika faizinin yüzde 14 seviyesinde olduğu ortamda, bankaların tüketici ya da esnaf kredilerinde kullandırdıkları faiz oranları kabul edilemez. Hem özel bankaların hem de kamu bankalarının daha fazla ellerini taşın altına koyarak TCMB’nin liralaşma stratejisine desteklerini artırmaları elzemdir. MÜSİAD olarak sıklıkla ifade ettiğimiz gibi, enflasyonla mücadele tek başına TCMB’nin görevi değildir. Diğer bankalar, üreticiler, işletmelerimiz, esnafımız; kısacası ekonominin bütün aktörleri üzerlerine düşen vazifeyi yerine getirmelidir.
KAYNAK : Yeni Şafak