Kendini yeterince mutlu hissedemeyenlerin mutluluk hormonunu ilaçlardan karşıladığı bir dönemdeyiz. Mutluluk hormonu, halk arasında bir tek hormon olarak bilinse de aslında mutluluğu etkileyen 4 farklı hormon çeşidi bulunur.
Bu hormonlar; serotonin, endorfin, dopamin ve oksitosin hormonları olarak adlandırılır. İşte, mutluluk hormonunun artmasıyla ilgili tüm merak edilenler burada!
MUTLULUK HORMONU NEDİR?
Ruh halinden uyku düzenine, beslenme düzeninden, sindirim ve bağışıklık sistemine kadar birçok sağlık ve mutluluk belirtisi serotonin hormonu ile alakalıdır. Mutlu olmak için dış uyaranlar kadar bedenimizde bulunan mevcut hormonlar da oldukça önemlidir. Stres ve anksiyete gibi mutluluğa engel teşkil eden problemler de mutluluk hormonlarının yeteri kadar salgılanmaması ile direkt ilişkilidir. Mutluluk hormonu, tek bir hormon gibi algılansa da mutluluğu etkileyen birden fazla hormon bulunmaktadır. İnsan hayatında büyük ölçüde önemli yer tutan bu mutluluk hormonları şu şekilde sıralanabilir:
Endorfin: Endorfin, beyindeki ödüllendirme fonksiyonuyla doğrudan ilişkilidir. Genellikle yemek yeme, içecek içme veya egzersiz gibi ödüllendirici aktivitelerin ardından kanda salgılanır. Endorfin, bedenin doğal ağrı kesicisi olarak kabul edilir ve ağrı durumları veya hastalıklar sonrasında kendini gösterir.
Serotonin: Serotonin, mutluluk hormonu olarak da bilinir ve sıklıkla endorfin ile karıştırılır. Her iki hormon da enerji ve mutluluk seviyesini doğrudan etkiler. Serotonin sadece ruh halini düzenlemekle kalmaz, aynı zamanda rahat bir uyku ve besinlerin kolay sindirilmesine katkı sağlar.Dopamin: Dopamin, kişiye zevk veren duyguları, hafızayı, öğrenme seviyesini ve diğer motor sistemlerle ilgili olan bir hormondur. "Zevk hissi" hormonu olarak da bilinen dopamin, ruh halini hızla artırarak hızlı bir şekilde mutlu hissettirmeye katkı sağlar.
Oksitosin: Oksitosin, genellikle "aşk hormonu" olarak adlandırılır. Bu hormon, doğum anından itibaren aile-çocuk arasında güçlü bir bağ kurmada etkilidir ve ayrıca sarılma veya öpüşme gibi ilişkisel bağlamda salgılanarak güven ve sevginin artmasına katkıda bulunur.
Bu dört hormon, mutluluğu etkileyen faktörler arasında önemli bir rol oynarlar. Ancak mutluluk karmaşık bir konsept olduğundan, sadece bu hormonlara bağlı olarak değerlendirilemez. Mutluluk, birçok farklı faktörün birleşimiyle ortaya çıkan çok boyutlu bir deneyimdir.
MUTLULUK HORMONU NASIL ARTAR?
Mutluluk hormonunun salgılanması özellikle akşam saatlerinde daha fazla gerçekleşir. Beynin herhangi bir çaba sarf etmesi durumunda da artar. Spor aktiviteleri, koşu yapma ve yüzme gibi hareket gerektiren aktiviteler, mutluluk hormonunun salgılanmasında etkilidir. Mutluluk hormonlarını artırmak için doğal yöntemler şu şekilde sıralanabilir:
Dışarı çıkmak: Dışarı çıkmak, bol miktarda oksijen almak ve güneş ışığından faydalanmak oldukça etkilidir. Araştırmalar, güneş ışığından faydalanmanın bedendeki serotonin ve endorfin hormonlarının artmasına yol açtığını göstermektedir. Bu nedenle, her gün düzenli olarak yürüyüş yapmak etkili olabilir.
Egzersiz yapmak: Egzersiz, sadece fiziksel sağlık için değil, aynı zamanda ruh halini de olumlu yönde etkileyen bir aktivitedir. Düzenli olarak egzersiz yapmak, vücuttaki hormon seviyelerini artırır. Bu nedenle, mutluluk hormonlarını artırmak için iyi bir seçenektir.
Gülmek: Kahkaha atmak, hormon seviyelerinin artmasında oldukça etkilidir. Her ne kadar sürekli gülme sağlık sorunlarını çözüp tamamen iyi hale getirmese de, pozitif düşünmeye odaklanmak ve durumların komik yanını görmeye çalışmak daha fazla gülümsemeye ve hormon seviyelerinin artmasına yardımcı olabilir.
Yemek yapmak: Lezzetli bir şeyler yemek keyif verir ve bedendeki mutluluk hormonlarının salgılanmasını artırır. Özellikle sevilen biriyle birlikte yapılan yemekleri tüketmek, hormonların artmasına katkı sağlar.
Müzik dinlemek: Müzik dinlemek veya müzikle uğraşmak, mutluluk hormonlarının artmasında etkilidir. Özellikle enstrümantal müzik dinlemek, beyini rahatlatır ve dopamin seviyelerinin artmasına yardımcı olur. Sevilen bir müzik türünü dinlemek de ruh haline olumlu etki yapabilir.
Sağlıklı uyku: Yeterli miktarda kaliteli uyku, sağlığı olumlu yönde etkiler. Uyku eksikliği, dopamin hormonunun dengesiz olmasına ve ruh halinin ve fiziksel sağlığın olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Mutluluk hormonlarının dengelenmesi için günde 7-8 saat uyku uyumak önemlidir.
Stresten kaçınmak: Zaman zaman stres yaşamak normaldir, ancak sürekli olarak stres altında olmak vücuttaki hormon seviyelerini düşürebilir. Bu genellikle ruh halini ve genel sağlığı olumsuz etkiler. Endorfin miktarını artırmak için stresten uzak durmaya çalışmak önemlidir.
Duş almak: Ilık bir duş almak, mutluluk hormonlarının artmasına yardımcı olan bir diğer yöntemdir. Rahatlatıcı ve hoş kokulu bir sabunla bedene masaj yapmak faydalı olabilir.
Bu doğal yöntemler, mutluluk hormonlarının artmasına yardımcı olabilir. Ancak herkesin ihtiyaçları ve tepkileri farklı olduğundan, kişinin kendi deneyimleri ve tercihleri doğrultusunda mutluluğu artırmak için en uygun yöntemleri bulması önemlidir.
Mutluluk hormonu tüm bu etkenler ile birlikte bütün hayatımızı önemli ölçüde değiştirir. Kişinin beden sağlığı kadar ruh sağlığının da oldukça önemli olduğu herkes tarafından kabul edilse de ruh sağlığına verilen öncelik bunu destekler nitelikte değil. İnsanlar, mutlu bir şekilde hayatlarını idame ettirme peşinde olmaktan çok “an”ı mutlu geçirmeye çalışıyor. Ne yazık ki anlık duyulan mutluluk ve heyecan duyguları uzun vadede ruh sağlığına katkıda bulunmuyor.