Kentte çaydan sonra alternatif ürün olarak yetiştirilen satsuma cinsi coğrafi işaret tescilli Rize mandalinası için RTEÜ Ziraat Fakültesi 2020 yılında çalışma başlattı. Yürütülen çalışmalar sonucu mandalinanın 9 türü için Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Keziban Yazıcı öncülüğünde Ankara Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Genel Müdürlüğü'ne tescil başvurusunda bulundu. Başvuru kabul edilirken, 53 farklı klon içerisinden elde edilen 13 fidandan hasat edilen 9 mandalina çeşidi tescillenip, Türkiye meyve türleri listesine girdi. Mandalina çeşitlerine verilen
"RTEÜ Yıldızı, Rizem, Pazarın Yıldızı, Senem, İyiderem, Derepazarım, Kuzey Yıldızı, Erten, Derin" isimleriyle listede yerini aldı.
‘RİZE MANDALİNASI KAYITLARDA YERİNİ ALACAK’
Başvurusu sürecini değerlendiren Doç. Dr. Yazıcı, “2013 yılında çalışmalara başladık. En iyi klonları bularak 3 yıl süre ile 53 klonu gözlemledik. Bunlardan en iyi 13 tanesi seçerek aşılama ile fidan elde ettik. Bu fidanların gelişmesi ile meyve özellikleri yönünden tekrar ürettik. Elde ettiğimiz çalışmalar sonucunda da 9 tane mandalinamızı tescil ettirmiş olduk. Bu 10 yıllık süreçte çalışmaya başlarken bu günleri hayal etmiştik. Bunlar ekip işidir ekibime çok teşekkür ediyorum. Bu çalışmayı sonuçlandırarak 9 çeşit mandalinayı üniversitemiz adına meyve çeşit lisesine kazandırmış olduk. ‘Rize mandalinası’nın daha önce herhangi bir kaydı yoktu. Artık mart ayı itibari ile 9 farklı ismi ile Rize mandalinası tanınacak. Rize mandalinası tarım tarihi sürdüğü sürece kayıtlarda yerini alacak” ifadelerini kullandı.
‘KARADENİZ ARAŞTIRMA AYAĞI TAMAMLANDI
Türkiye’nin en fazla gen barındıran mandalinasının Rize’de yetiştiğini söyleyen Doç. Dr. Yazıcı, “Rize’nin iklimi mandalina için çok uygun bir iklime sahip, burada yetişen mandalina tat, koku ve aroma bakımından diğer illerde yetişen satsuma mandalinalardan çok farklı. Bu tescil ettirdiğimiz türlerin 3 tanesi erken, 3 tanesi orta, 3 tanesi geççi dediğimiz geç olgunlaşan türdür. Bu özellikler nedeniyle Türkiye’de turunçgiller sezonu Akdeniz ve Ege Bölgeleri’nde yetiştirilmesiyle uzatacaktır. Bu ülkemizin turunçgil sezonu için çok önemlidir. Rize mandalinası Türkiye’de en fazla gen barındıran mandalinadır. Bizim yaptığımız bu çalışma ile mandalinanın Karadeniz ayağı araştırmasını da tamamlamış olduk” diye konuştu.