İstanbul
Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığınca yayımlanan Türkiye Çevre Sorunları ve Öncelikleri Değerlendirme Raporu'na göre 81 ilde 33'ünde su kısıtlamalı çevre sorunu olarak görülüyor. Su engelinin ikinci gözlenen sorun olarak görüldüğü, yine 33 vakanın olduğu, 9 ilde su engellenen üçüncü gizli sorun olarak belirtiliyor.
34 ildeki 161 ders üstü suyu veya İzleme noktasının kalite sınıflarına verilen raporda, bunların 22'sinin birinci sınıfı (yüksek kaliteli su), 48'inin ikinci sınıfı (az kirlenmiş su), 39'unun üçüncü sınıfı (kirlenmiş su), 60'ının da dördüncü sınıfın (çok kirlenmiş su) olduğu belirtildi.
Yer üstü sularının olası kir nedenleri evsel atık sular, zirai ilaç ve gübre kullanımı ile evsel katı atıklar şeklinde sıralandı.
Sudaki kısıtlamanın azaltılması için dünyada ve Türkiye'de çeşitli projeler yürütülürken bunlardan bir tanesi Ankara Üniversitesi Teknokent'te tutulan İnovista Aktif Karbon ve İleri Malzeme Teknolojileri Şirketi'nin Kurucusu ve Endüstri Mühendisi Onur Aydın hayata geçirildi.
Sudaki mikropları ve zararlı maddeleri filtreleyen bir mikrodisk geliştiren Aydın, AA muhabirine, bu fikrin nasıl ortaya çıkarılacağını şöyle anlattı:
"Eski su tesisatına sahip bir evde yaşadık. Demir borular kullanıldı ve musluğu her açtığımızda pası kendi gözümüzle gördük. Eşim 'Artık buna yönelik bir şey yapman gerekiyor.' diyordu. Bizim de havadaki oranlarımızı yarayan bir ürün çalışmamız artık mevcuttu. Bazı yöntemler kullanarak bu üründeki formülasyonu güncel mikrodiski musluklarda kullanabileceğimiz hale getirdik."
"Aşırı plastik kullanımı engellenebilir"
Mikrodiskin musluklar dışında su şişelerinde da kullanılabildiğini söyleyen Aydın, "Musluklarda hediyeler ürünler standart yaklaşık 1,5 santimetre çapında ve 3-4 milimetre yüksekliğe sahip. mesafe 6 aya kadar kullanılabilir. Yaklaşık 15 bir söküp ters takarak, ters yıkama dediğimiz işlemin yapılabilmesi, temizlenip temizlenmesi kullanmaya devam edilebilir." dedi.
Pet şişeler için geliştirdikleri ürünün aynı şişede 50 kez kullanılabildiği ve bu sayede aşırı plastikleştirmeye geçilmiş genişlemeyi sağlayan Aydın, mikrodiskin temel fonksiyonunun sudaki pas ve mikroplastikleri engellemesi olduğunu ve mikroplastiklerin yüzde 90'ını filtreleyebildiğini ifade etti.
Aydın, mikrodiskin aynı zamanda sudaki klorlu resimlerin yaklaşık yüzde 50'sini ve ağır metallerin yaklaşık yüzde 40'ının yakalayabildiğini aktardı.
Mikrodiskin kullanım özellikleri dışında su tasarrufu sağlayan bir aracın ömrü da tükendiğinde çizen Aydın, musluklardan dakikada ortalama 10 litre su akarken mikrodisk miktarı bu miktarın 4 litreye kadar düşebildiğine dikkati çekti.
"Ana madde aktif karbon"
depolama alanı, depolama alanı, depolama alanı, depolama alanı, depolama alanı, depolama alanı, depolama alanı
Prototip aşamasını tamamladıklarını ve ticari dağıtımlarını yakın raporlamayı bildiren Aydın, ürün gıdayla temasa uygun olduğunu ve maliyetinin yaklaşık 1 dolar arttığını kaydetti.