Türkiye'de geçen yıl doğan girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 5 oldu

Ankara

Türkiye İstatistik Kurumu, "Girişimcilik ve İş Demografisi-2023" verilerini yayımladı.

Buna göre, Türkiye'de girişimlerin 2022'deki doğum oranı yüzde 16,1 ve bu girişimlerin istihdamdaki payı yüzde 5,5 oldu. Bu girişimlerin 2023'te doğum oranı yüzde 15,2'ye, istihdamdaki payı ise yüzde 5'e düştü.

Girişimlerde en yüksek doğum oranı 2023'te yüzde 33,5 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü, yüzde 17,9 ile ulaştırma ve depolama, yüzde 10,1 ile imalat sektörleri takip etti.

İllere göre 2023'te doğan girişimlerden en yüksek payı yüzde 27,3 ile İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla yüzde 7,9 ile Ankara ve yüzde 6,6 ile İzmir izledi.

Girişimlerin 2021'deki ölüm oranı yüzde 11,4 oldu

Girişimlerin 2020'deki ölüm oranı yüzde 9,6 iken 2021'de yüzde 11,4'e yükseldi. Ölen girişimlerin 2020'de yüzde 3,6 olan istihdamdaki payı, 2021'de yüzde 4 olarak gerçekleşti.

Girişimlerde en yüksek ölüm oranı 2021'de yüzde 36 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe tespit edildi. Bu sektörü, yüzde 14,2 ile ulaştırma ve depolama, yüzde 11,8 ile inşaat sektörleri takip etti.

İllere göre 2021'de ölen girişimlerden en yüksek payı yüzde 24,5 ile İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla yüzde 6,7 ile Ankara ve yüzde 5,8 ile İzmir takip etti.

Girişimlerden 2022'de doğanların yüzde 75,5'i, 2023'te hayatta kaldı. 2021'de bir yıllık hayatta kalma oranı yüzde 75,3, iki yıllık hayatta kalma oranı yüzde 56,7 olarak kayıtlara geçti.

Hızlı büyüyen girişimlerin oranı yüzde 14,7

İstihdama göre hızlı büyüyen girişimlerin oranı 2023'te yüzde 14,7 oldu. Aynı yıl ceylan girişimlerin oranı ise yüzde 2,5 olarak hesaplandı. Hızlı büyüyen girişimlerin 2023'te yüzde 26,6'sının imalat, yüzde 19,9'unun toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 14,7'sinin inşaat sektöründe faaliyet gösterdiği belirlendi.

Ceylan girişimlerin geçen yıl yüzde 25,7'si imalat, yüzde 14,3'ü toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, yüzde 12,4'ü ise inşaat sektöründe faaliyet gösterdi.

İmalat sanayisinde 2023'te doğan girişimlerin yüzde 57,7'si düşük teknoloji ürünleri üretti. İmalat sanayisinde geçen yıl doğan girişimlerin yüzde 29,1'i orta düşük, yüzde 12,2'si orta yüksek, yüzde 1'i yüksek teknoloji düzeyine sahip ürünleri üreten girişimler oldu.

2016 ve sonrasında kurulan girişimlerin durumu

Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2023 yılındaki ciro payının yüzde 26,9 olduğu tespit edildi. Bunu sırasıyla yüzde 14,4 ile 2011-2015 döneminde kurulan girişimler izledi. Kuruluş yılı 2016 ve sonrası olan girişimlerin 2023'teki istihdam payının yüzde 34,7 olduğu görüldü. Girişimlerden 2011-2015 yıllarında kurulanlar ise yüzde 15,8'lik istihdam payına sahip oldu.

Girişimlerin geçen yıl ihracat payının yüzde 20,1 olduğu belirlendi. Girişimlerden 1990 ve öncesindeki yıllarda kurulanlar ise yüzde 16,9'luk ihracat payı ile ikinci en yüksek orana ulaştı. Girişimlerin 2023'teki ithalat payının yüzde 15,1 olduğu kaydedildi. Girişimlerden 1990 ve öncesinde kurulanlar ise yüzde 28'lik ithalat payıyla dikkati çekti.

Kaynak: AA