Türkiye Gazetesi yazarı İsa Karakaş bugünkü yazısında 4 Şubat Dünya Kanser Günü sebebiyle tüm dünyada kanser hakkında bilinçlenmenin artması ve kanserle mücadelede doğru bilinen yanlışlardan kurtulmanın yollarını anlattı.
İşte İsa Karakaş'ın bugünkü yazısı;
4 Şubat günü, tüm dünyada kanser ile ilgili farkındalık ve bilinç düzeyinin artmasını sağlamak, kansere karşı mücadelede önemli bir adım olan doğru bilinen yanlışlardan kurtulmak ve doğruların herkese ulaşmasını hedeflemek amacıyla “Kanser Günü” olarak kutlanmaktadır. Keza bu hastalık başta hastalar olmak üzere yakınlarına ve tüm topluma madden ve manen çok ağır külfetler getirmektedir.Dünyada her yıl kansere bağlı 9 milyona yakın ölüm gerçekleşmekte ve önümüzdeki 10 yıl içerisinde bu rakamın 14 milyona (yılda) yükselmesi tahmin edilmektedir. Ülkemizde de çok sayıda kanser hastası bulunmaktadır. Okurlarımızdan gelen sualler doğrultusunda bu yazımızda kanser hastalarına bir nebze de olsa katkıda bulunmak maksadıyla sosyal güvenlik haklarına yer verilmiştir. Kanser hastaları ilave ücret ödemekten muaf SGK ile sözleşmesi bulunan vakıf üniversiteleri ile özel sağlık kurum ve kuruluşları SGK tarafından belirlenen oranı geçmemek kaydıyla kişilerden ilave ücret alabilmektedir. Yine yükseköğretim kurumlarına ait sağlık hizmeti sunucularında öğretim üyeleri tarafından mesai saatleri dışında bizzat verilen sağlık hizmetleri için kurumca belirlenmiş sağlık hizmetleri bedelinin bir defada asgari ücretin 2 katını geçmemek üzere, poliklinik muayenelerinde en fazla 2 katı, diğer hizmetlerde en fazla 1 katı kadar ilave ücret alınabilmektedir.SGK mevzuatında kanser hastalarının tedavisinde daha açık bir anlatımla radyoterapi, kemoterapi ve radyo izotop tedavilerinde ilave ücret alınması yasaklanmıştır.SGK mevzuatına aykırı şekilde ilave ücretin alındığının tespit edilmesi hâlinde her bir hasta için alınan/fazla alınan ilave ücret bedelinin 5 (beş) katı, ancak kurum mevzuatına aykırı olarak alınan/fazla alınan ilave ücret bedelinin, cezanın tebliğ tarihinden sonraki 10’uncu iş günü bitimine kadar ilgili kişiye iadesi durumunda alınan/fazla alınan ilave ücret bedelinin 2 (iki) katı ceza şartı uygulanmaktadır. Koruyucu aşının karşılanması Sağlık Bakanlığı “Genişletilmiş Bağışıklama Programı” kapsamına dâhil olmayan aşı bedellerinden kanser tedavisine bağlı olarak bağışıklık durumunu olumsuz etkilendiği için enfeksiyon hastalıklarının daha ağır seyrettiği yüksek riskli kişilerin bu durumlarını belgeleyenlerin sağlık raporuna istinaden karşılanmaktadır. Evde sağlık hizmeti bedelinin karşılanması Evde sağlık hizmeti alan kanser hastalarının; muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım, takip ve diğer tedavi bedelleri sağlık uygulama tebliği muvacehesinde SGK tarafından karşılanmaktadır.83’ü yurt dışı ve 732’si yurt içi olmak üzere toplamda 815 kanser ilacı SGK’nın geri ödeme listesinde bulunmaktadır. Yol, gündelik ve refakatçi masraflarının karşılanması SGK tarafından karşılanmakta olan kanser tedavisine ilişkin yol, gündelik ve refakatçi masrafları da mevzuat çerçevesinde ödenmektedir.Refakatçi giderleri bir kişiyle sınırlı olmak üzere ödenmektedir. Bunun için sevki düzenleyen sağlık hizmet sunucusunun (SHS’nin) refakatin tıbben gerekli olduğunu belirtmesi, sevk ile müracaat edilen SHS’nin de refakatçi eşliğinde gelindiğini ve/veya kalındığını, e-Sevk’te veya SUT formunda belirtmiş olması gerekmektedirAyakta tedavilerde hastanın kendisinin ve bir kişi ile sınırlı olmak üzere refakatçisinin gidiş ve dönüş yol gideri ve gündelikleri, yatarak tedavilerde ise gidiş ve dönüş tarihleri için gündelikleri ile yol gideri SGK tarafından karşılanmaktadır.Kanser tedavisi ve/veya kontrolü, nedenleri ile sevk edilen kişilerin tedavinin yapılabildiği en yakın 3. basamak sağlık hizmeti sunucusunun bulunduğu yerleşim yeri mesafesi aranmaksızın sevk edildikleri yer üzerinden hesaplanan yol gideri SGK tarafından karşılanmaktadır. Rapor parası alınması SSK’lı kanser hastalarının rapor parası olarak bilinen geçici iş göremezlik ödeneği almaları mümkün bulunmaktadır. Bunun için hastalıktan önce en az 90 gün sigorta primlerinin bulunması gerekmektedir.Verilecek (rapor parası) geçici iş göremezlik ödeneği; Yatarak tedavilerde günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise günlük kazancın üçte ikisi oranındadır. Malulen emeklilik hakkı SGK istatistiklerine baktığımızda en çok malulen emekli olanlar arasında onkoloji hastalarının da yer aldığı görülmektedir. Malulen emeklilik için 10 yıllık sigortalılık süresi ile toplam olarak 1800 gün malullük sigortası primi ödemiş olan kanser hastaları bağlı bulundukları SGK müdürlüklerine müracaat edip malulen emeklilik için başvuruda bulanabilirler. Çalışamayacak durumda bulunan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan hastalarda 10 yıllık sigortalılık süresi şartı aranmamaktadır.SGK tarafından çalışma gücünün %60’ını kaybetmiş olanlar malul kabul edilmektedir.