Ankara
Orta Doğu bölgesine odaklı çalışmalar yürüten siyasal analist Zeidon Alkinani, AA muhabirine, UAD'de görülen "soykırım davasına" ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
UAD'nin dahil olmasının "önemli bir gelişme" olduğunu ifade eden Alkinani, uluslararası kuruluşların, İsrail'in Filistinlilere karşı "yıllar süren ihlallerini ele almakta yetersiz olduğunu" kaydetti.
Alkinani, uluslararası kuruluşların "İsrail'in ihlallerine onlarca yıldır sınır koymakta başarısız olduğunu" ifade ederek, "UAD'deki dava, İsrail'in, yasa dışı yerleşim ve Filistin'e yönelik etnik temizlik aracılığıyla uluslararası hukuku ihlalinin uluslararası alanda hesap sorulabilirliği açısından önemli bir kilometre taşıdır." dedi.
UAD'deki davanın, İsrail'in 7 Ekim 2023 sonrası Gazze'ye yönelik saldırıları ve dolayısıyla ortaya çıkan "soykırımının" bir sonucu olduğunu belirten Alkinani, bu davanın "İsrail apartheidinin ele alınmasına ilişkin büyük bir gelişme olduğunu" söyledi.
Alkinani, "Filistin meselesi, bölgesel destek açısından hayal kırıklığına uğratılmış olabilir fakat şimdi (bu mesele) uluslararası bir destekten faydalanıyor." diye konuştu.
"Soykırım davasının" İsrail'in uluslararası desteğini kesinlikle azaltacağını vurgulayan Alkinani, ancak tam etki derecesinin belirsiz olduğu yorumunu dile getirdi.
UAD'nin İsrail aleyhine kararı, İsrail için geniş kapsamlı sonuçlara yol açabilir
Katar Üniversitesinde Uluslararası İlişkiler Profesörü olan siyasal analist Ali Bakir, AA'ya yaptığı açıklamada, UAD'nin İsrail aleyhine kararının "yasal sonuçların çok ötesine varan geniş kapsamlı sonuçların ortaya çıkmasına neden olabileceğini" ifade etti.
İsrail aleyhine bir kararın, yalnızca İsrail'in "yasal duruşunda" değil, bu ülkeye "politik, ekonomik ve askeri" alanlarda da derin etkilerinin olacağını anlatan Bakir, İsrail'deki siyasi yapının değişime uğrayabileceği değerlendirmesinde bulundu.
Bakir, "(İsrail) Daha önce olduğu gibi devam edemez. Bunu yapmak, Filistin halkına karşı soykırıma varan ciddi adaletsizlik eylemleri gerçekleştirme niyetine dair küresel bir algıyı pekiştirme riski taşıyacaktır." şeklinde konuştu.
UAD'nin kararının "çeşitli uluslararası platformlarda kullanılabilecek güçlü bir araç olacağını" söyleyen Bakir, "İsrailli yetkililere ve komutanlara karşı yasal işlemlerin başlatılması için temel oluşturabilir ve İsrail'i uluslararası yasal zorluklar ağına daha fazla sokabilir." ifadesini kullandı.
"Soykırım davasının" İsrail'i destekleyen ülkelerin üzerindeki etkisi
Bakir, "İsrail'i destekleyen ABD, Almanya ve İngiltere gibi ülkeler kendilerini giderek daha savunulamaz bir konumda bulabilirler." dedi.
İsrail aleyhine çıkabilecek bir karar karşısında bu ülkelerin desteklerini sürdürmesinin "imkansız hale gelebileceğini" bildiren Bakir, "Özellikle de bu karar onları İsrail'in işlediği suçlara ortak olarak görüyorsa." değerlendirmesini paylaştı.
Bakir, "Bu da İsrail'in dünya sahnesinde daha da yalnızlaşmasına yol açabilir. Destek vermeye devam eden birkaç ülke kendilerini büyük bir baskı altında bulabilir ve diplomatik duruşlarını haklı çıkarmak giderek zorlaşabilir." ifadelerine yer verdi.
İki uzman da soykırım davasının ve İsrail aleyhine çıkacak olası bir kararın, İsrail'in müttefikleri arasındaki konumu üzerinde "en önemli etkilerden birine" sahip olacağı görüşünü dile getirdi.
Güney Afrika'nın İsrail'e karşı UAD'de açtığı "soykırım davası"
1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'nin 9. maddesi uyarınca, bir devletin sözleşmenin maddelerini ihlal etmesi durumunda, sözleşmeye taraf herhangi bir devlet, ihlalci devlet aleyhine UAD'de dava açabiliyor.
Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de işlediği fiillerle Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29 Aralık'ta UAD'de dava açarak İsrail aleyhine ihtiyati tedbir kararı alınmasını talep etti.
Güney Afrika, durumun aciliyeti sebebiyle UAD'den tedbir kararına hükmetmesini isterken, duruşmaların tamamlanmasının ardından Divan, tarafların beyanlarını ve delillerini incelemek için müzakerelere başladı.
Kararın açıklanması için hakimleri bağlayan bir tarih bulunmuyor. Ancak Divan'ın önceki yargılamalarına bakıldığında soykırım gibi aciliyet gerektiren durumlarda bu sürenin birkaç hafta olduğu görülüyor.