Türkiye’nin önemli sanayicilerinden Rona Yırcalı, kur yükselişinin ihracata, hammadde fiyatlarından dolayı negatif tesir ettiğini söyledi. Türk sanayicisini, geçmiş yıllarda Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, Türk Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulunun yanı sıra, uluslararası alanda da başarıyla temsil eden Rona Yırcalı ile Rusya-Ukrayna savaşı, dünyadaki yüksek enflasyon ve Covid-19’un ekonomilere etkisini konuştuk.
Uluslararası İşbirliği Platformu (Uİ) Onur Kurulu Başkanı olan Rona Yırcalı, koronavirüsün tüm dünyada bireylerin hayatını etkilediğini ve ekonominin bilinen şartların dışına çıkmaya başladığını söyledi. Bugün ekonomik göstergelerin, Avrupa başta olmak üzere Çin’de de yavaşlamaya işaret ettiğini dile getiren Yırcalı, Covid-19 ve Rusya-Ukrayna savaşının üst üste gelmesinin bu durumda etkili olduğunu ifade etti.
AVRUPA’DA ENERJİ KRİZİ SÜRER
Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı Avrupa’daki enerji krizine işaret eden Yırcalı, sözlerini şöyle sürdürdü: Beklenmedik bir enerji krizi görüldü. Enerji krizinin Avrupa’da önemli olacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki yaz Avrupa için daha bir zor olduğunu görüyoruz. Bu harbin (Rusya-Ukrayna savaşı) kısa zamanda bitmeyeceği, tesirlerinin de devam edeceği düşünüldüğü için kısa vadede, Avrupa’nın ekonomik krizinin, enerjiden başlayarak devam edeceği anlaşılıyor. Tabiatıyla ABD ve Rusya’nın ekonomisini de etkiliyor” diye konuştu.
Bu ülkelerin önemli pazarlar olduğunu, Türkiye’nin Avrupa’ya ihracatın ise yaklaşık yüzde 60 seviyesinde bulunduğuna işaret eden Yırcalı, tekstil başta olmak üzere, makine ve gıda gibi bazı siparişlerde de etkilerinin görülmeye başladığını ifade etti. Bu durumun ihracatçıya finansman zorluğu da getirdiğine işaret eden Yırcalı, faizler düşüş gösterse de finansmana erişimin zorlaştığını kaydetti. Kamu tarafından çeşitli tedbirlerin aldığına dikkati çeken Yırcalı, faizi ise 1,5 puan daha düşüşle, tek haneyi inme beklentisi olduğundan söz etti. Asgari ücret konusuna değinen Yırcalı, sene başında iyi bir asgari ücret zammı yapıldığını, kendi işletmelerinde de ücretlerde yüzde 80 zam yaptıklarını, temmuz ayında da ek artışa gittiklerini söyledi. Sene başında da artış beklendiğini, bunun güzel bir gelişme olduğunu, ancak işveren tarafı da bulunduğuna işaret eden Yırcalı “Asgari ücret yükseldiği zaman daha mütevazı az kişi çalışan işletme ve ticaret hanelerini bunu karşılamakta zorluk olabileceğini, istihdama da ters etki edebileceğini düşünüyorum. Asgari ücreti yükselttiğiniz zaman, diğer ücretleri de yükseltmek zorundasınız. Bunu 1.500-2.000 kişilik işletmeler karşılayabilir mi?” dedi.
Yırcalı, hem fiyat artışları, hem ücretler konusunda önemli bir sıkışıklık olduğunu kaydetti. Kur yükselişinin ihracata etkisine değinen Rona Yırcalı, birçok sektörde ihracatın ithalata dayalı olduğuna işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü: Kurdaki yükselmeler negatif tesir ediyor. Biz de ihracatçıyız. Bu kur yükselmesinde 1-2 ay sonra ham madde ithalatı öyle hemen yakalıyor ki arkadan… Dolayısıyla kur yükselmesinin ihracatçıya uzun vadede faydası yoktur, 1-2 ayda o avantajlar kaybolur. Çin başta olmak üzere enerjiden dolayı ham madde fiyatlarında önemli yükselmeler var. Bazı ihracatçılar ise döviz kurunun, enflasyon oranında artması gerektiğini savunmuştu.