9 milyar doları vermezse idam edilecek

Vietnam tarihinin en büyük yolsuzluk davalarından biri sayılan davada mahkeme, emlak devi Truong My Lan'a verilen idam cezasını onadı.

Ho Chi Minh City'nin güneyinde görülen temyiz davasında Yüksek Halk Mahkemesi, 12 milyar dolarlık dolandırıcılık davasında zimmetine para geçirme ve rüşvetten suçlu bulunan Lan'ın temyiz başvurusunu reddetti.

Nisan ayında verilen ölüm cezasının hafifletilmesine gerekçe olmadığına hükmeden mahkeme Lan'ın zimmetine geçirdiği paranın dörtte üçünü iade etmesi halinde idam cezasının müebbet hapis cezasına çevrilebileceğini de karara bağladı.

12 milyar dolar, 2022 yılı rakamlarına göre Vietnam gayrisafi milli hasılasının yaklaşık yüzde 3'üne denk geliyor.

Gayrimenkul şirketi Van Thing Phat Holdings Group'un yönetim kurulu başkanı olan Lan'ın 2012-2022 yılları arasında yasa dışı yollarla Sai Gon Anonim Ticaret Bankası'nı (SCB) kontrol ettiği ve bankanın "hayalet şirketlere" yaklaşık 2 bin 500 kredi vermesini sağladığı ortaya çıkmıştı. Vietnam medyasında yer alan haberlerde bu kredilerin dönüp dolaşıp Lan'a ulaştığı ve devletin kendisini takip etmemesi için yetkililere rüşvet verdiği yazılmıştı.

Söz konusu kredilerle 27 milyar dolar zarara uğrayan SCB ülkenin en büyük mevduatlı özel bankaları arasında yer alıyor. Reuters'in elde ettiği belgelere göre Vietnam Merkez Bankası daha önce "eşi benzeri görülmemiş" bir kurtarma planı devreye sokararak "özel bir borç kredisiyle" SCB'ye Nisan ayında 24 milyar dolar aktardı.

Devlete ait online gazete VietnamNet'in haberine göre temyiz duruşmasında savcılık "Lan'ın neden olduğu sonuçların hukuk tarihinde eşi benzeri yoktur, zimmetine geçirdiği para hiç görülmemiş derecede büyüktür ve telafisi mümkün değildir. Sanığın eylemleri toplumun, mali piyasanın ve ekonominin birçok boyutunu etkilemiştir" dedi.

Lan'ın avukatı ise duruşmada "suçunu kabul etmiş olmak, pişmanlık göstermek ve zimmete geçirilen paranın bir miktarını ödemek gibi" hafifletici sebepler olduğuna dikkat çekti.

Vietnam yasal mevzuatı uyarınca Lan'ın yeniden inceleme talep etme hakkı bulunuyor.

Lan idam cezasının yanı sıra Ekim ayında görülen ayrı bir davada dolandırıcılık yoluyla mülk edinme, kara para aklama ve yasadışı sınır ötesi para transferleri nedeniyle ayrıca müebbet hapis cezasına çarptırıldı.