Bakan Şimşek: Küresel dalgadan hikâyesi olan ülkeler az etkilenir

Hazine ve Maliye bakanı Mehmet Şimşek, Sabah Gazetesi'ne, ekonomideki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Kayıt dışılıkla mücadelede dozu artıracaklarını ve "yapay zekâyı" devreye sokacaklarını açıklayan Şimşek, çok kazanıp az vergi ödeyen mükellefleri uyararak, "Maliye bir gün kapınızı çalacak" dedi. Yıl sonu enflasyonunu yüzde 40'la kapatabileceklerine inandıklarını söyleyen Şimşek, "Enflasyon tek haneye düşene kadar rahat uyumayacağız" diye konuştu.

GEÇİCİ PANİK ATAK

(ABD ve Asya piyasalarındaki dalgalanma) Küresel piyasalardaki çalkantı geçici bir panik atağa benziyor. Merkez üssü Japonya ama yansımaları global. Tetikleyen ABD'nin yumuşak inişi başaramaması ve resesyona girmesi riski. Ancak verilere göre bu panik durulmuş gibi. Ama ABD'deki veriler daha düşük büyümeyi destekleyici mahiyette devam ederse bu düzeltme önünde sonunda olabilir. Fed'in bir şeyler yapma ihtimali yüksek.

TÜRKİYE'Yİ OLUMLU ETKİLER

Hikâyesi olan ülkeler, genelde bu tür olumsuz koşullarda bile nispeten az etkilenebilirler. Yabancı pozisyonunun çok yüksek olmaması, hikâyemizin olması, petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüş olumlu yansıyacak. Küresel finansal koşulların gevşemesi ve lehimize olması gibi faktörler bu çalkantıları Türkiye'ye yansımasını sınırlar.

SABRA İHTİYAÇ VAR

Enflasyonda piyasa beklentisi önümüzdeki 12 ay için yüzde 30 civarı, 24 ay için yüzde 19 civarı. Biz hedeflerimize yakınlaştıkça beklentilerin de yakınsayacağını umuyoruz. Enflasyonu düşürmede çok kararlıyız. Milletimizin şu anda karşı karşıya olduğu sıkıntıları gidereceğiz, 2025'te ilk rahatlamayı göreceğiz, 2025 dezenflasyon yılı olacak ve dolayısıyla milletimiz sonuçlarını görecek, çektiğimiz sıkıntılara değecek. Hep söyledik, 'zorlu geçecek' dedik, dezenflasyon kolay değil, zaman alıyor. Biz gerçekten güçlü, tutarlı bir program ortaya koyduk.

Bu programı kararlılıkla Cumhurbaşkanımızın desteğiyle uyguluyoruz. Siyasi irade ve siyasi destek çok önemli. Biz bunu başaracağız, enflasyon düşecek. Enflasyon yerçekimi gücüne karşı mücadele edemez, düşecek. Neden? Çünkü para, maliye ve gelirler politikası ona göre tasarlandı. Biraz zamana, sabra ihtiyacımız var. En büyük önceliğimiz milletimizi hayat pahalılığı belasından kurtarmak. Milletin sıkıntılarını gidereceğiz.

GERGİNLİK OLMASA CARİ AÇIK 1.5 OLURDU

Ortadoğu'daki kriz büyürse tabi ki bizi olumsuz etkiler. Gerçekçi olalım. Biz ada değiliz. Turizm, petrol fiyatı, risk primi kanalıyla etkileniriz. Jeopolitik gerilim endeksi var. Piyasa gerginliğin yayılmayacağından hareketle konuya şöyle bakıyor: İran, İsrail'le hangi boş tesisi bölgeyi vuracakları konusunda anlaşacaklar. Ortadoğu'da gerginlik olmasaydı muhtemelen cari açığımızın milli gelire oran olarak yüzde 2 yerine 1.5'e yakın olacaktı.

FİYAT ARTIŞLARINI MERKEZ BANKASI BİLİYORDU

Biz zaten enerji fiyat artışlarını Merkez Bankası'nın hedef patikası olan yüzde 38'e göre artırdık. Programı yaparken zaten TCMB ile istişare etmiştik, kendileri biliyorlardı bir yıl önceden.

BÜYÜKLERE AF YOK YÜZDE 27'SİNİ İNCELİYORUZ

Büyük mükellefleri affetme diye bir durumun olmadığını anlatan Bakan Şimşek, şöyle konuştu: "Büyük mükellefler konusunda zaten denetimler önceliklendiriliyor. Denetim kapasitesinin tahsisinde uzman ekipler yönlendiriliyor. Biz zaten risk analizi yapıyoruz. Muhalefet eleştirdi ama biz zaten yüzde 27'sini inceliyoruz."

ÇOK KAZANANLAR MALİYE KAPINIZI ÇALACAK

Kayıt dışılıkla mücadele kapsamında denetimler artarak devam edecek. Çok kazanandan, kayıt dışı olandan, vergi almak için ne gerekiyorsa onu yapacağız. Onları buradan uyarıyorum. Sürekli sahada olacağız. Üst düzey yöneticilerime 'Sizinle Maliye kampüsünde karşılaşmak istemiyorum. Sahadaki ekiplerin başında sahada olacaksınız' diyorum. Çok kazananlar mutlaka Maliye kapınızı çalacak.

İKİ KADEME NOT ARTIMI TARİHTE İLK

Moody's tarihinde ilk kez iki kademe yükseltti. 2024 yılı içinde dünyanın önde gelen üç ayrı kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Standard and Poors, Moody's'te kredi notu artan tek ülke Türkiye'dir. Yatırım yapılabilir ülke statüsü zaman alır. Kararlı şekilde bu programı uygulayacağımız ve sonuç alacağımız 4 yılımız var.

YAPAY ZEKÂ DENETLEYECEK

Kayıt dışılıkla ekibi güçlendireceğiz, teknolojiyi kullanacağız. Geçen hafta yapay zekâ vergi müfettişliği konusunda sunum yapıldı. Şu anda biz mükelleflerin yüzde 2'sini denetliyoruz, tamamını denetlemek istiyoruz. Bizim yapay zekâ müfettişlerimiz de bütün mükellefleri denetleyecek.

YENİ OVP'DE HEDEFLERİ DEĞİŞTİRMEYECEĞİZ

Orta Vadeli Program eylülde açıklanacak. En büyük önceliğimiz enflasyonu aşağı çekip, dar gelirli kesimleri, asgari ücretlimizi, emeklimizi, memurumuzu toplumun bütün kesimlerini enflasyon sıkıntısından kurtarmak. Bu konuda geri adım atmayacağız. Hedefleri değiştirmeyi düşünmüyoruz. Bütçe açığı yüzde 6.4 olarak öngörülüyor. Muhtemelen açık yüzde 4.7 olacak dedik.

Nakit açığını yakından takip ediyoruz. Cari açık yüzde 3.1 öngörüyorduk, muhtemelen yüzde 2 civarında belki de altında olacak. Rezerv birikimi hayal ettiğimizin ötesinde. Rezervlerde 90 milyar doların üzerinden iyileşmeden bahsediyoruz. Bu iş bisiklet sürmeye benzer biz burada duramayız. Rehavete kapılamayız. Enflasyon tek haneye düşene kadar asla ve asla rahatlayamayız. Bütçe açığını kalıcı olarak yüzde 3'ün altına çekip, faiz dışı fazlaya geçip cari açığı yüzde 2.5 altına çekene kadar KKM'den tamamen çıkana kadar tabi ki biz rahat olamayız.

EYT'NİN ETKİSİ 1.2 TRİLYON

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, EYT'nin bu sene Hazine'ye maliyetinin 740 milyar TL olduğunu, gelecek yıl bu rakamın 1.2 trilyon TL'ye çıkacağını anlattı. Şimşek, "Kayıt dışılıkla mücadele ederek bunu telafi etmek istiyoruz" dedi.

250 BİN MÜKELLEFE İNCELEME

Bakan Şimşek, 250 bin mükellefle ilgili hasılat tespiti yapacaklarını belirterek, "Hukuki zemini hazırladık. Doktor, avukat, kuaför, restoran var içinde. Sabah oturup akşam kapatana kadar hasılat tespiti yapacağız. Belli başlı yerlere bir daha gideceğiz" dedi.

MİLLİ GELİR 15 BİN DOLARI ZORLAR

Türkiye'nin nüfusu 86 milyon. Kişi başı milli geliri geçen yıl 13 bin dolar, bu sene milli gelirdeki nominal büyümeye ortalama kur seviyesine bağlı olarak belki 15 bin doları zorlar.

YATIRIM İÇİN CAZİBE MERKEZİ

Bu programı uygulamaya başladıktan sonra uluslararası yatırımcılardan ilgi artmaya başladı. Türkiye bu programı uygulayarak doğrudan yatırımlar için önemli cazibe merkezi haline geldi. Dünya Bankası lojistik endeksine bakıp ülkeleri sıralıyor. Türkiye 38. sırada. Bize benzer 92 ülkeden daha iyiyiz. Bizim bir hikâyemiz var.

YÜZDE 40 ENFLASYONLA KAPATACAĞIZ

Merkez Bankası'nın belirlediği hedefin üst sınırı yüzde 42. Şu an enflasyondaki gidişatın öngörülerimizle paralel uyumlu olduğuna, yüzde 40 civarı enflasyonla yılı kapatacağımıza inanıyoruz.