AA muhabirinin Tarım ve Orman Bakanlığından edindiği bilgiye göre, Bakanlık kısa süre önce konuya ilişkin çıkardığı yönetmeliğin ardından uygulama standartlarını içeren tebliğ üzerinde çalışıyor. Son düzeltmeleri yapılan taslağın yürürlüğe girmesiyle yeni kurallar uygulanmaya başlanacak.
Bakanlık tarafından hazırlanan Yemlerin Piyasaya Arzı ve Kullanımı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ise Resmi Gazete'nin 9 Ağustos tarihli sayısında yayımlanmıştı. Bu değişiklikle otel, restoran ve yemekhane gibi yerlerde çöpe atılan 18 milyon ton gıda artığının hayvan yemine dönüştürülebilmesinin önü açıldı. Böylece, kürk, ev ve süs ile laboratuvar hayvanlarının yanı sıra hayvanat bahçeleri ve sirklerde barındırılan hayvanların da otel, restoran ve yemekhane gibi yerlerin yemek artıklarıyla yapılan yemlerle beslenmelerine imkan tanındı.
İsraf edilen söz konusu gıdaların kullanılabilmesi için yem güvenilirliği şartlarına uygun olarak toplanması, tasnif edilmesi, taşınması, işlenmesi, ambalajlanması ve bu işlemleri yapabilecek işletmelere ait şartlar 6 ay içinde yayımlanacak tebliğle belirlenecek.
Gıda artıkları toplanma aşamasında sınıflandırılacak
Tebliğ çerçevesinde yem güvenilirliğini sağlamak amacıyla belirli standartların oluşturulması hedefleniyor.
Yapılan hazırlığa göre, gıda artıklarının toplanması, taşınması, işlenmesi, depolanması ve dağıtım faaliyetlerini yürütecek işletmeler için Tarım ve Orman Bakanlığından onay şartı getirilmesi planlanıyor.
Gıda artıkları, yalnızca Bakanlıkça onaylı veya kayıtlı gıda işletmelerden tedarik edilebilecek. Ayrıca bunlar toplanma aşamasında sınıflandırılacak. Hayvan sağlığı için tehlike arz eden bozulmuş ve kokuşmuş olanlar ile ambalaj atıkları, kürdan, metal gibi yabancı maddeler ayıklanacak.
Toplanan gıda artıkları, özellikleri dikkate alınarak en uygun koşullarda taşınacak. Üretim işletmelerine gelen bu ürünler hijyenik şartlarda ve en uygun işleme teknolojileriyle işlenerek sağlıklı yemler üretilecek.
Bu işletmeler tarafından yürütülen faaliyetler toplama, taşıma, üretim, dağıtım ve kullanım aşamalarında Bakanlıkça denetlenecek.
"Alın ve akıl teriyle üretilen gıdamıza sahip çıkalım"
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yapılan düzenlemelerin önemine dikkati çekti. Türkiye'de gıda israfının büyük boyutlarda olduğunu belirten Kirişci, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile iş birliği çerçevesinde, gıda kaybını ve israfını azaltmak amacıyla Türkiye Ulusal Strateji Belgesi ve Eylem Planı hazırlandığını hatırlattı.
Kirişci, "Gıdanı Koru Kampanyası" ile toplumda farkındalığı artırmayı hedeflediklerini ifade ederek, şöyle konuştu:
"Gıda ve iklim krizi özellikle salgın döneminde dünyanın gündemini işgal etti. Vatandaşların da bu bilinçle hareket etmesi gerekiyor. Üretmek emek, şefkat, sabır, özen, güven ve sevgi ister. Alın ve akıl teriyle üretilen gıdamıza sahip çıkalım. Bir süre önce 'Fındık' isimli köpeği sahiplenmiştim. Yapılan düzenlemelerle bir yandan gıda israfının önlenmesine katkı sağlanacak, diğer yandan da yemek artıklarıyla gıda amaçlı olmayan hayvanlar için yem üretilmesinin önü açılacak."
Her yıl 18 milyon ton gıda artık oluyor
TÜİK, her yıl Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında Ulusal Envanter Raporu yayımlıyor. Nisan ayında yayımlanan raporda, 2020 yılı itibarıyla belediye katı atık miktarı 34,75 milyon ton olarak kayıtlara geçti.
Buradaki gıda atık oranının yüzde 52,09 olduğu dikkate alınarak, çöplerdeki atık gıda miktarı 18,01 milyon ton olarak hesaplandı.