15-10-2023 08:08
Hematoloji ve kan yönetimi, hemşirelik, hasta savunuculuğu, sağlık ekonomisi ve hastane yönetimi alanlarından uzmanların yer aldığı çok paydaşlı bir girişim olarak kurulan Kan ve Ötesi Projesi, Türkiye Girişimi Raporu'nu açıkladı. 'Kan ve Kan Ürünlerinin Orta Vadeli Görünümü', 'Kan Ekonomisi', 'Kan Yönetiminde Kamu Rolü Ve Hasta Perspektifi' ve 'Kan Yönetimi: Verimlilik Kazanım Senaryosu' olmak üzere dört bölümden oluşan raporda, Türkiye'deki kan ekonomisine dair çarpıcı rakamlar dikkat çekti. Rapora göre, Türkiye'de 2021'de kan tedariki, tedavi süreci, bağışçıların, kan hastaları ve refakatçilerinin kan bağışları ve iş gücünden uzak kalma maliyeti 405.9 milyon dolara ulaştı.
Raporda bu oranın Türkiye milli ekonomisinde yüzde 1'lik bir paya tekabül ettiği belirtilirken, gelişmiş ülke örneklerinde kan ve kan ürünleri tedariki için bulunan yaklaşık maliyetlerin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğuna dikkat çekildi.
DOĞRU PLANLAMA YAPMALIYIZ
Bristol Myers Squibb'in bir parçası olan Celgene tarafından geliştirilen Kan ve Ötesi Projesi Türkiye Girişimi Raporu, düzenlenen bir basın buluşmasıyla açıklandı. Bristol Myers Squibb Türkiye Genel Müdürü Ece Kaşıkçı, Kan ve Ötesi Projesi Türkiye Girişimi Raporu'nun Türkiye'de kan yönetim sisteminin geliştirilmesi ve daha da güçlendirilmesi için atılması gereken adımları ortaya koyduğunu söyledi. Kaşıkçı, "Sürdürülebilir kan yönetiminde kanın ne eksik ne de fazla olması amaçlanır. Bu nedenle ulusal düzeyde ne zaman, nerede ve ne kadar kan gerektiği planlamalıyız" dedi.
![]()
MİLLİ GELİRİN YÜZDE 1'İ KADAR
ZAY Strateji Başkanı Zafer Yavan da, rapora dair verileri yorumladı. Yavan, "Kan ve kan ürünlerin maliyet 124 milyon dolar. Ancak bunun toplanması ve tedariki dikkate alındığında ilave bir 141 milyon dolarlık maliyet ortaya çıkıyor. Bu kanın ayrıştırılması, hastalara ulaştırılması gibi tüm maliyetler eklendiğinde toplam maliyet 405 milyon dolar olarak hesaplanıyor. Olası sapmaları da eklediğimizde bu rakam 500 milyon doları buluyor. Bu çok ciddi bir oran çünkü milli gelirin yüzde 1'ine tekabül ediyor" diye konuştu.
KIZILAY SİYASET ÜSTÜ BİR KURUM
İç Hastalıkları ve Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner, Kızılay'ın çok başarılı bir çalışma yürüttüğünü belirterek, "Kızılay 10-15 yıl önce kan ihtiyacının yüzde 20'sini karşılayabilirken şimdi bu oran yüzde 90'a ulaştı. Kanın yüzde 20'si imha edilirken şimdi bu oran yüzde 3. Kurum yılda 3.5-4 milyon ünite kan topluyor" dedi. Kızılay'ın siyaset üstü bir kurum olduğunun altını çizen Çetiner, buraya yönelik tepkinin hastalara zarar verdiğini kaydetti. Kan toplama maliyetinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken Çetiner, şöyle devam etti: "Şok durumunda kan arzı yetersiz kalıyor. Bu durumda bizim yenilikçi yaklaşımlara ihtiyacımız var. Kan yapımını uyaran ilaçlarla talebi düşürebiliriz. Kanı çok rasyonel kullanmalıyız."
ŞOKLARDA ARZ YETERSİZ KALIR
Türkiye'de hali hazırda kan arzında bir sorunun görünmediğini vurgulayan Zafer Yavan, "Ancak şok durumlarda yani deprem gibi doğal afetler, iklim değişikliğine bağlı afetler, salgınlar gibi olası senaryoları dikkate almak gerekir. Bu durumda kan arzını nasıl artırırızdan önce kan talebini nasıl düşürebilirize odaklanmamız gerekli. Eğer yeni bir göç dalgası, deprem-savaş vs durumları yaşanmazsa 30-40 yıllık dönemde Türkiye'nin kan arzı kan talebini karşılar. Herhangi bir şok durumunda bu arz yetersiz kalır" ifadelerini kullandı.
Editor : Eshahaber
Raporda bu oranın Türkiye milli ekonomisinde yüzde 1'lik bir paya tekabül ettiği belirtilirken, gelişmiş ülke örneklerinde kan ve kan ürünleri tedariki için bulunan yaklaşık maliyetlerin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğuna dikkat çekildi.
DOĞRU PLANLAMA YAPMALIYIZ
Bristol Myers Squibb'in bir parçası olan Celgene tarafından geliştirilen Kan ve Ötesi Projesi Türkiye Girişimi Raporu, düzenlenen bir basın buluşmasıyla açıklandı. Bristol Myers Squibb Türkiye Genel Müdürü Ece Kaşıkçı, Kan ve Ötesi Projesi Türkiye Girişimi Raporu'nun Türkiye'de kan yönetim sisteminin geliştirilmesi ve daha da güçlendirilmesi için atılması gereken adımları ortaya koyduğunu söyledi. Kaşıkçı, "Sürdürülebilir kan yönetiminde kanın ne eksik ne de fazla olması amaçlanır. Bu nedenle ulusal düzeyde ne zaman, nerede ve ne kadar kan gerektiği planlamalıyız" dedi.
MİLLİ GELİRİN YÜZDE 1'İ KADAR
ZAY Strateji Başkanı Zafer Yavan da, rapora dair verileri yorumladı. Yavan, "Kan ve kan ürünlerin maliyet 124 milyon dolar. Ancak bunun toplanması ve tedariki dikkate alındığında ilave bir 141 milyon dolarlık maliyet ortaya çıkıyor. Bu kanın ayrıştırılması, hastalara ulaştırılması gibi tüm maliyetler eklendiğinde toplam maliyet 405 milyon dolar olarak hesaplanıyor. Olası sapmaları da eklediğimizde bu rakam 500 milyon doları buluyor. Bu çok ciddi bir oran çünkü milli gelirin yüzde 1'ine tekabül ediyor" diye konuştu.
KIZILAY SİYASET ÜSTÜ BİR KURUM
İç Hastalıkları ve Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Çetiner, Kızılay'ın çok başarılı bir çalışma yürüttüğünü belirterek, "Kızılay 10-15 yıl önce kan ihtiyacının yüzde 20'sini karşılayabilirken şimdi bu oran yüzde 90'a ulaştı. Kanın yüzde 20'si imha edilirken şimdi bu oran yüzde 3. Kurum yılda 3.5-4 milyon ünite kan topluyor" dedi. Kızılay'ın siyaset üstü bir kurum olduğunun altını çizen Çetiner, buraya yönelik tepkinin hastalara zarar verdiğini kaydetti. Kan toplama maliyetinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken Çetiner, şöyle devam etti: "Şok durumunda kan arzı yetersiz kalıyor. Bu durumda bizim yenilikçi yaklaşımlara ihtiyacımız var. Kan yapımını uyaran ilaçlarla talebi düşürebiliriz. Kanı çok rasyonel kullanmalıyız."
ŞOKLARDA ARZ YETERSİZ KALIR
Türkiye'de hali hazırda kan arzında bir sorunun görünmediğini vurgulayan Zafer Yavan, "Ancak şok durumlarda yani deprem gibi doğal afetler, iklim değişikliğine bağlı afetler, salgınlar gibi olası senaryoları dikkate almak gerekir. Bu durumda kan arzını nasıl artırırızdan önce kan talebini nasıl düşürebilirize odaklanmamız gerekli. Eğer yeni bir göç dalgası, deprem-savaş vs durumları yaşanmazsa 30-40 yıllık dönemde Türkiye'nin kan arzı kan talebini karşılar. Herhangi bir şok durumunda bu arz yetersiz kalır" ifadelerini kullandı.
Editor : Eshahaber
