Blokzinciri teknolojisine dayanan kripto para birimleri, 2008'de Bitcoin'in tanıtılmasından sonra hızla yükseldi. Büyük bir pazar hacmi yaratan ve dünyanın birçok yerinden milyonlarca yatırımcı tarafından tercih edilen kripto varlıklar, herhangi bir merkeze bağlı olmadan çalışmasıyla dikkat çekti. Fakat bu durum, finans otoritelerinin kripto para birimleri üzerinden yapılan işlemler üzerindeki kontrolünü engelledi.
Oldukça değişken bir piyasaya dönüşen kripto para piyasalarının, kara para aklama ve dolandırıcılık gibi konularla da gündeme gelmesiyle, uluslararası finans otoriteleri harekete geçti. Türkiye’de de benzer çalışmalara ilişkin somut adımlar 2021’in son aylarında atılmaya başlandı.
Geçtiğimiz günlerde gençlerin sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Kripto konusunda arkadaşlarımız çalışmalarını sürdürüyor. Meclis'te müzakereler yapılıp ona göre adım atacağız" ifadeleri, sona gelindiği bilinen kripto para düzenlemesinin, haziran ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda görüşülmesi yönündeki beklentileri artırdı.
TBMM GÜNDEMİNE GELMESİ BEKLENİYOR
Türkiye’de de bu yılın başında AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş'ın başkanlığında bir komisyon kuruldu ve yasa taslağı oluşturulmaya başlandı. Bu süreçte Mustafa Elitaş, Türkiye’deki kripto para borsalarının temsilcileriyle görüşmeler düzenledi.
Son olarak mart ayının sonunda, Kripto Varlıkla İle İlgili Yasal Düzenlemelere İlişkin Ülke Örnekleri başlıklı raporun tamamlandığı öne sürüldü. Yasa tasarısının, haziran ayı itibarıyla TBMM tarafından son şekline kavuşturulacağı öngörülüyor.
"YASAKLAYICI DEĞİL, DÜZENLEYİCİ BİR YASAL DÜZENLEME"
AK Parti Grup Başkan Vekili Mustafa Elitaş, yasa hazırlığı sürecinde kripto ekosisteminde Türkiye'nin ve dünyanın önde gelen paydaşların görüşlerini almaya devam ettiklerini ifade etmişti. Hedeflediklerinin "yasaklayıcı değil, düzenleyici bir yasal düzenleme" olduğunu belirten Elitaş, kamuoyunda konuşulan "yüzde 40 vergi" iddialarını da yalanlamıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde ekonomist ve akademisyenlerle gerçekleştirdiği toplantıda kripto varlıklarla ilgili düzenlemenin çok yakında meclis gündemine geleceğini söylediği aktarılmıştı.
KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARI, MASAK YÜKÜMLÜLERİ ARASINDA
Türkiye’de kripto düzenlemesinin öncesinde de piyasaları düzenlemeye ve sektörü denetlemeye yönelik adımlar atılmaya başlanmıştı. 1 Mayıs 2021’de Resmî Gazete’de yayımlanan kararla kripto varlık hizmet sağlayıcıları Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) yükümlüleri arasına eklenmiş, MASAK ise Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yapılan yükümlülük denetiminde bir kripto varlık platformu 8 milyon lira idari para cezasına çarptırılmıştı.
Özellikle son dönemde LUNA ve Terra kripto para birimlerinde yaşanan büyük ölçekli kayıplar, Türkiye’de kripto para konusundaki düzenleme beklentilerini artırdı.
KRİPTOLARIN KARA PARA AKLAMA İÇİN KULLANIMI YÜZDE 30 ARTTI
Kripto para birimlerinin kara para aklama amacıyla kullanımının bir önceki yıla kıyasla yüzde 30 arttığı ve 8,6 milyar dolara ulaştığı biliniyor. Öte yandan 2021'deki toplam kripto kayıplarının 14 milyar dolarla rekor kırdığı ifade ediliyor. 2022'de görülen siber suçların ise güncel maliyetinin 1,22 milyar dolara yükseldiği kaydediliyor.
Kripto para borsalarına yönelik siber saldırılar, dolandırıcılık faaliyetleri ve manipülasyona açık olduğu için değişken seyir izleyen piyasalar, kripto para yatırımcılarının birikimlerini tehlikeye atıyor. Sektör temsilcileri ve vatandaşlar, piyasa düzenleyici yasa taslağının TBMM tarafından verilecek son şeklini bekliyor.