Türkiye Ürün İhtisas Borsası'ndan (TÜRİB) edinilen bilgiye göre, borsa 26 Temmuz 2019'da işlemlerine başladı. 2019'da 5 ayda 3 milyar lira işlem hacmi ve 2,4 milyar kilogram işlem miktarı kaydedildi.
Borsanın 2020'de işlem hacmi yaklaşık 11,4 milyar lira ve işlem miktarı 7,1 milyar kilogram olarak kaydedilirken geçen yıl işlem hacmi 18,5 milyar lira ve işlem miktarı 6,7 milyar kilogram oldu. Bu yıl ise 26 Temmuz'a kadar 23,6 milyar lira işlem hacmi ve 4,3 milyar kilogram işlem miktarı hesaplandı.
İşlemlere başladıktan sonraki 3 yıllık sürede toplam işlem hacmi 56,6 milyar lira, işlem miktarı ise 20,7 milyar kilogram olarak gerçekleşti. 2019'da aylık ortalama işlem hacmi 613 milyon lira iken 2022 itibarıyla bu tutar 3,8 milyar liraya ulaşarak yaklaşık 6 katına çıktı.
Borsanın Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) piyasasında çoklu fiyat sürekli müzayede esasına ve arz ve talebe göre gerçekleştirilen işlemlerin anlaşmalı olanlar dahil toplam işlemler içindeki payı 2019'da yüzde 3 iken bu yılın temmuz ayı itibarıyla yüzde 35'e çıkarak yaklaşık 12 kat yükseldi.
Yatırımcı sayısı 4 kat arttı
Borsada 17 tarım ürününe dayalı ELÜS işlemi yapılabiliyor. Toplamda 25,3 milyar lira ile en çok buğday işlem görürken bunu 22,2 milyar ile mısır ve 5,6 milyar ile arpa izledi.
Borsa faaliyete geçtiğinde yaklaşık 30 bin kayıtlı yatırımcı bulunurken bu rakam şu an 4 katın üzerinde artarak 137 bini aştı.
"Ürün ihtisas borsacılığının bölgesel merkezi olma" hedefi
TÜRİB Genel Müdürü Ali Kırali, ürün borsacılığının temel direklerinden biri olan ve ELÜS'ün temsil ettiği ürünlerin saklandığı lisanslı depo işletmelerinin sayısının 159'a yükseldiğini söyledi. Kırali, "Bu işletmeler 41 il, 122 ilçe ve 226 lokasyonda hizmet vermektedir. Lisanslı depo saklama kapasitesi borsamız faaliyete geçtiğinden bu yana iki katın üzerinde artarak 8,5 milyon tona ulaşmıştır.
TÜRİB olarak tarım paydaşlarının etkin piyasa oluşumu kapsamında bir araya geldiği uluslararası sisteme entegre bir işlem platformu olmak vizyonumuz çerçevesinde tarım emtiasına yönelik lisanslı depoculuğun ve ürün ihtisas borsacılığının bölgesel merkezi olmak hedefine yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz." dedi.
Orta ve uzun vadede tarım sektörünün vazgeçilmezi olmaya devam edecek lisanslı depoculuk ve elektronik ürün senedi sisteminin global ve bölgesel ölçekte bilinirliği, kapsamı ve farkındalığı yaygınlaştıkça faydalarından çok daha fazla kesimin yararlanacağını düşündüklerini vurgulayan Kırali, "Tarım ürünlerinin kayıt altına alınması, derin bir piyasada kolay alım satımla fiyat dalgalanmalarının azaltılması ve lisanslı depoların tedarik zincirinde güvenli liman olarak dolduracağı boşluk çerçevesinde bu alanda girişimlerimizi devam ettiriyoruz." diye konuştu.