Üreticisine sağladığı yüksek ekonomik getirisinden dolayı bölge çiftçisi tarafından daha fazla rağbet gören fıstık, başta Şanlıurfa ve Gaziantep olmak üzere Türkiye'nin 22 kentinde üretiliyor.
Çerez olarak tüketilen, tatlılardan yemeklere kadar hemen hemen her alanda Türk mutfağının değişmez lezzetleri arasında yer alan Antep fıstığı, Türkiye'nin yanı sıra yurt dışından da rağbet görüyor.
200 bin ton civarı rekolte bekleniyor
Harran Üniversitesi (HRÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, AA muhabirine, fıstığın dünya genelinde en fazla ABD, İran ve Türkiye'de üretildiğini ve ülke için stratejik bir ürün olduğunu söyledi.
Fıstığın GAP Bölgesinin önemli bir bitkisi olduğunu aktaran Öztürkmen, şöyle konuştu:
"Fıstık iki yıldır beklenilen verimi vermedi çünkü geçen yıl çok fazla yağış almadı ve bu yağışın azlığından dolayı ortaya çıkan mikro biyel ve bakteriyel rahatsızlıklar üretimi biraz düşürmüştü. Artı fıstığın az verdiği yıl yani biz 'yok' yılı diyoruz. Bu yıl ise 'var' yılı olmakla beraber fıstıkta üretimde bir fazlalık bekleniyor. Bütün çiftçilerimizin de böyle bir beklentisi var.
Ancak daha önceki yıl 'var yılı' olan yılda 300 bin ton civarında verim alınmıştı Türkiye'de fıstıkta, geçen yıl bu rakam 100 bine düşmüştü. Bu yıl beklenilen o 300 bin ton biraz aşağılara düşecek. Bunun da en önemli sebeplerinden bir tanesi yağış miktarının az olması yani kuraklık. İkinci olayda geçen yıl kurak bir yıl geçirdik, bizde fıstık bir yıl önceden göz oluşturmaya başlar, geçen yılki kuraklık bu yılın verimini de biraz etkiledi. Ülkemizde fıstıkta rekoltenin 200 bin ton civarında olabileceğini düşünüyoruz."
Yüzde 40'ını Şanlıurfa üretiyor
Öztürkmen, Şanlıurfa'nın Türkiye fıstığının yüzde 42'sini tek başına ürettiğini ve kentteki fıstık üretim alanlarının her geçen gün arttığını belirtti.
Yağışın yeterli olmaması halinde imkanı olan çiftçilerin fıstığı en az 2 ya da 3 kez periyodik olarak sulaması gerektiğine işaret eden Öztürkmen, iyi bir bakımın, sulamanın ve gübrelemenin ürünün verimini artırdığına dikkati çekti.
Şanlıurfa Ziraat Odası Başkan Ahmet Eyyüpoğlu, en fazla fıstık ağacına sahip olan Şanlıurfa'nın yine fıstık üretiminde yıllardır birinciliği göğüslediğini belirtti.
Bu yıl fıstıkta "var yılı" olmasına rağmen üretimin istenilen düzeyde olmadığını aktaran Eyyüpoğlu, "Türkiye'deki fıstığın yüzde 42'si Şanlıurfa'mızda yetişiyor, kentimizde 1 milyon 500 bin dönüm fıstık ekili alanımız bulunmakta. Fıstık ağaçlarının gözü bir yıl önceden oluşuyor, geçen yıl etkili olan kuraklık nedeniyle fıstığımızda bu yıl 'var yılı' olmasına rağmen maalesef üretim düşük. Bunun yanında geçtiğimiz günlerde bölgede etkili olan don olayı ve dolu yağışı da fıstık ağaçlarımızda yüzde 20 oranında üretimin düşüşüne neden oldu. Bu yıl için Şanlıurfa'da 100 bin ton civarında fıstık üretimi bekliyoruz. İnşallah bu rakamlar daha da yukarıya çıkar." dedi.
Fıstık üreticisi Veysi Çiftçi, 2 bin ağaç fıstığının bulunduğunu, bu yılki rekoltenin normal zamanlara göre az ancak geçen yıla oranla daha iyi olduğunu belirtti.
Yağışların az olmasının üretimi etkilediğini anlatan Çiftçi, "Yağmurdan ve soğuktan dolayı rekolte az. Bu yıl gözler dolmadı, biz tankerle ağaçların ciğerlerine birer bardak da olsa su veriyoruz, ağaçların daha fazla zarar görmemesi için, tankerle su taşıyoruz." dedi.
Mehmet Avcı ise bir sonraki senenin fıstık gözlerini kurtarmak için bu yıl imkanları ölçüsünde sulama yaptıklarını, geçen yıla göre bu yıl daha fazla verim almayı beklediklerini söyledi.