Savunma sanayii ürünleriyle ilgili konuşulurken hemen herkesin aklına gelen ilk sorulardan biri ‘motoru yerli mi?’ meselesi oluyor… Her ne kadar bu soru ağırlıklı olarak uçak, helikopter, SİHA ya da tank gibi platformlar için sorulsa da aslında füzelerin motoru da son derece kritik bir detay olarak karşımıza çıkıyor.
Türkiye’nin bugüne kadar füze motoru konusunda ağırlıklı olarak Fransa ile ilerlediği bir sır değil. Ancak yakın zaman önce kimi füzeler için tedarik edilmek istenen motorlara ‘ret’ yanıtı verilmesi Ankara’nın bu konuyu da yerli/milli imkanlarla çözmek zorunda olduğu gerçeğini gösteriyor.
Peki, Türkiye füze motoru yapabilir mi ya da ortaya çıkarılan ürün yabancı muadilleri kadar güzel sonuçlar verebilir mi? Fransa’dan gelmeyen motorlar yerine nasıl bir yol haritası izlenecek? Savunma Sanayii Araştırmacısı Anıl Şahin sorulara yanıt verdi.
Fransa motorlara ambargo uyguluyor
Türkiye’nin kendi imkanlarıyla geliştirdiği SOM ve ATMACA füzeleri için uzun süredir motorları Fransa'dan tedarik ettiği bilgisini anımsatıyor Şahin ve yakın geçmişte Fransa’nın motorlar için ihracat izni vermediğini söylüyor.
Kimi ülkeler bu gibi durumlarda ‘ambargo uyguluyor’ durumuna düşmemek için yasal prosedürleri uzatıyor. Bazen karşı taraftan aylarca yanıt alamadığınız dönemler oluyor. İlk etapta Fransa da benzer bir yol izlemiş ancak Şahin’in anlattığına göre sonrasında doğrudan motor ambargosu uygulamaya başlamışlar.
Yerli/milli füzede seri üretim teslimatları başladı
Anıl Şahin, Türk savunma sanayindeki karar vericilerin bu gibi ihtimallere karşı geçmiş yıllarda kimi firmalara yerli turbojet füze motorları geliştirilmesi için talimat verdiğini de belirtiyor.
“Bu kapsamda Kale Arge'de de çalışmalar devam ediyordu. Şu ana kadar KTJ-3200 ve KTJ-1750 adlarında iki farklı turbojet füze motoru geliştirildi. KTJ-3200, Atmaca ve SOM füzelerine güç verecek. Seri üretim teslimatları başladı, yakında bu füzelerden ilk atışının yapılması bekleniyor” bilgisiyle de gelinen noktayı işaret ediyor.
Sadece Atmaca ve SOM değil yakın geçmişte Çakır füzesinin de yine Kale Arge tarafından geliştirilen yerli/milli motorla ateşlendiğini anımsatıyor Şahin ve “Küçük boyutlu olmasına rağmen sağladığı itki değeri açısından rekortmen bir motor. Yakında Çakır füzesi ile ikinci atışı yapılacak. Bunlara ek olarak Gezgin füzesi için ARAT, Kara Atmaca Seyir Füzesi içinse KTJ-3700 geliştiriliyor. Tabii tüm bu süreçte ROKETSAN'ın da çok kritik işlere imza attığını ve tüm bu geçişlerin kusursuz olması için ciddi çaba sarf ettiğini unutmamak gerek” diyor.
Yakın gelecekte atış videolarını görebiliriz
Her ne kadar motor konusunda sorunlar olsa da geçtiğimiz günlerde çift haneli sayıda Atmaca füzesinin Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslim edildiğini biliyoruz.
Bu noktada söz konusu füzelerin motoruyla ilgili bir parantez açıyor Şahin ve teslim edilen Atmaca’lardaki füze motorlarının daha önce Fransa’dan alınanlar olduğunun altını çiziyor.
Stoklanan motorların ardından Fransa’dan yeni parti bir motor gelmeyeceğini yineleyen Şahin, yakın zamanda yerli/milli füze motoru takılı SOM ve Atmaca için atış videoları görebileceğimiz beklentisiyle sözlerini tamamlıyor.
Editor : Eshahaber
